Strona:Władysław Abraham - Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII.pdf/49

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Rusi, nieznany Bernard dla Słowian, lub Bruno z Querfurtu. Przy wysłaniu Jordana nie omawiano też granic lub dotacyi dyecezyi; stało się to później, gdy Jordan się w Polsce ustalił i gdy praca jego przyniosła owoce. Nie był on też zaraz biskupem poznańskim, lecz w ogóle biskupem polskim, i »primus eorum antistes« jak go Thietmar nazywa. Dlatego ze względu, że np. Thietmar o założeniu biskupstwa poznańskiego nie wspomina przy wyliczeniu założonych przez Ottona stolic biskupich, nie należy wnosić, że przemilczał fakt ten z powodu, że Mieszko a nie Otto I. dyecezyą założył, bo Thietmar taksamo nie wspomina o założeniu dyecezyi aldenburskiej, ani o wyświęcaniu w Niemczech biskupów dla Danii. Konsekracya taka nie stanowiła o założeniu dyecezyi, lecz była ordynacyą biskupa »ad gentes«, który dyecezyą stwarzać sobie dopiero musiał. Ordynowani w r. 948. przez arcybiskupa Adaldaga biskupi w Schleswigu, Ripen i Aarhus, dyecezyi również jeszcze nie posiadali, gdyż wówczas, podobnie jak w czasie nawracania Sasów za Willehada, jak i znacznie później, bo jeszcze w w. XII. w Szwecyi i Norwegii, nadawano przełożonym znaczniejszych kościołów godność biskupią, jako osobiste odznaczenie, dlatego, aby łatwiej swą missyonarską działalność spełniać mogli[1]. I wielu z tych missyonarzy nie posiadało nawet stałej siedziby, a stolice, dla których zostali wyświęceni, niejednokrotnie długie lata były osierocone, raz upadały, to znowu przy sprzyjających okolicznościach się podnosiły. Z założeniem stałych i określonych dyecezyj spotykamy się podówczas tylko wtedy, gdy terytorya pogańskie zostały przez chrześcian zupełnie podbite, gdzie więc zarazem organizacyą kościelną wraz z polityczną dla utwierdzenia podboju wprowadzono. Tak postąpił Karol W. z podbitymi Sasami, a Otto I. ze

  1. Zob. Dehio, Geschichte, l. c. str. 122 i 136.