Strona:Władysław Łebiński - Kółka rolniczo-włościańskie.pdf/35

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.





II.

Część powiatu starogardzkiego, położona nad Wisłą pod Gniewem i Nowem, aż mniéj więcéj pod Starogard, nosi odwieczne słowiańskie miano: Kociewie. Rola tam ciepła, gliniasta, bez sapów, wdzięczne, obfite plony wydaje. Wsie czysto polskie osiadłe gburami, a gburstwa w czasie o którym piszemy, wynosiły po 120—140 mórg magdeb.[1] i z powodu urodzajności gleby cieszyły się względnym dobrobytem. Gospodarstwo jednak wszędzie było starodawne trzypolowe, zabudowania ściśnięte we wsi nie pozwalały odległych pól na tyłach należycie obrabiać i spożytkować.
Czy towarzystwo rolnicze powiatu starogardzkiego, zawiązane w kwietniu r. 1862, jakikolwiek wpływ wywarło na Kociewiaków, nie umiem powiedziéć. Tyle pewne, że już na jesień tegoż roku, w październiku, ułożyli oni z poręki i pod przewodnictwem Juliana Kraziewicza, pierwsze czysto włościańskie towarzystwo rolnicze w Piasecznie, które uważać należy odtąd jako macierz wszystkich dzisiejszych kółek włościańskich.

Julian Kraziewicz urodził się w r. 1829 w Lidzbargu. Rodzice rychło go odumarli. Wychowywał się w domu dziadusiów. Do szkół uczęszczał w Chełmnie do sekundy a następnie w Elblągu. Tu w bardzo młodym wieku, bo zaledwie lat 20 licząc, ożenił się z Niemką. W r. 1857 przybył w okolice Gniewu i w Tymawie objął dzierżawę

  1. Dziś powstają tam liczne wśród pól odbudowane folwarczki obejmujące od 300—600 mórg.