Strona:Volumina legum T. 7.djvu/279

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

ktorych idą appellacye de male gesto Oficio, w Trybunalach odpowiadać, et judicatum ich pati będą powinni.
VIII. Prawa, y przywileie Prowincyom, a mianowicie te, z ktoremi do Rzeczypospolitey przystąpiły, y osobom w nich mieszkaiącym służące, legitime nadane, y dotąd urzędownie valide niezadysputowane, w całości dotrzymywane będą; a na to, żeby na przyszły czas z Kancellaryi Narodowych nic przeciwnego prawom nie wychodziło, do Wielmożnych Kanclerzow oboyga narodow, pod obowiązkiem przysięgi Urzędu ich, pilna baczność należeć powinna. Dla bespieczeństwa zaś przywileiow, żeby przypadkiem iakim zagubione in forma authentica mieć się mogły, y wiadomość o nich w potrzebie była, te wszystkie przywileie do akt Metryk Koronnych w Koronie, Litewskiey w Wielkim Xięstwie Litewskim, tak też dawnieysze, ktoreby się in actis Officiosis ieszcze nie znaydowały, od publikacyi teraźnieyszey ustawy w rok podawane być maią. Te zaś, ktore odtąd wychodzić będą, gdyby per oblatam do tychże metryk naypoźniey także w rok podawane nie były, tym samym za nieważne poczytane być maią, y Krol IMć komu zechce, na nowe podpisywać ie prawo mieć będzie, a Kancellarye oboyga narodow takowe przywileie powinny będą pieczętować; a gdyby komu przywiley oryginalny zaginął, y o powtorny upraszał, wydanie iego bronione być nie powinno.
IX. Wielkie Xięstwo Litewskie, Unią z Koroną wieczyście spoione, według warunkow swoich, iako też inne Prowincye, y Ziemie, iedno ciało Rzeczypospolitey składaiące, iako z tymże ciałem swoim nierozdzielne zostawać będą, uroczyście sobie przyrzekamy.
X. Jura feudorum do Rzeczypospolitey spectantium, w władzy y własności teyże Rzeczypospolitey, na zawsze zostawać powinny.
XI. Prawo rowności szlacheckiey et capacitas, do dziedzictwa dobr ziemskich, do houorow, godności Senatorskich, Ministeryalnych, y Urzędow duchownych, y świeckich, y przywileiow na Starostwa Grodowe, y nie Grodowe, y dzierżawy samey, szlachcie kraiowey slużyć ma, y tey rowności, żadne tytuły ćmić, ani uwłaczać nie będą mogły.
XII. Dyssydentom, y Nie-Unitom Grekom Orientalnym obywatelom Rzeczypospolitey, kondycyi szlacheckiey, pierwszym aktem osobnym w swoim mieyscu przyznana podobna rowność, y tychże religii opisane wolności, w pełney mocy swoiey na zawsze zachowane będą.
XIII. Woiewodztwa y miasta Ziem Pruskich, na zawsze konserwowane będą circa jura legitima ich, et conformiter ad privilegium incorporationis.

que subalternae jurisdictiones, a quibus ad superius subsellium libera est appellatio, reddere rationem in Tribunalibus male gesti muneris, quodque judicatum fuerit, perferre debebunt.
VIII. Iura, et privilegia Provinciarum, praesertim ea, quibuscum ad Reipublicae corpus accesserunt, et personarum eas incolentium propria, legitime concessa, neque in praesens a quoquam officiose in controversiam adducta, integra permanebunt; ne vero in poster-um quidquam legibus contrarium ex Cancellariis Nationalibus prodeat, Magnifici Cancellarii utriusque gentis, pro ratione praestiti a se juris jurandi, quam diligentissime cavebunt. Utque securitati privilegiorum consulatur, atque casu aliquo deperdita in forma authentica occurrente necessitate, ac uotitia de iis in proniptu semper haberi possit, omnia hujuscemodi privilegia, atque quaecunque jura actis Metrices Regni, quae ad Regnum, Metrices vero Lithuaniae, quae ad Magnum Ducatum Lithuaniae spectant, etiam ea anteriora, quae nondum in acta Ofñciosa sunt inducta, intra anni unius Spatium a publicatione praesentis legis inserantur. Porro si aliquod dictorum privilegiorum abhinc concedendorum memoratis actis Metrices inscrtum nou fuerit intra anni unius intervallum, omni valore illud prorsus carere volumus, atque in potestate Sacrae Regiae Majestatis erit, alterum quemcunque pro arbitrio suo novo privilegio donzxre, et ad Cancellarias utriusque gentis pertinebit, privilegia haec sigillis munire, si vero acciderit ut aliquis de perdito originali privilegio alind sibi dari postulaverit, id illi negari nequibit.
IX. Magnum Ducatum Lithuaniae perpetuo, et indissolubili nexu cum Regno Poloniae, juxta cautiones suas conjunctum, alias quoque Provincias, et Territoria, unum Reipublicae corpus componentia, nunquam ab eodem corpore avelli posse, solemniter dcclaramus.
X. Iura fendorum sid Rempublicam spectantium, in ejusdem Reipublicae potestate, ac dominio perpetuo manele debebunt.
XI. Ius aequalitatis nobilium, et capacitas ad acquireuda bona terrestria, ad obtineudos honores, dignitates Senatorias, et Ministeriorum, Officia ecclesiastica, et saecularia, tum etiam privilegia ad Capitaneatus, cum, et sine iurisdictione, ac tenutas bonorum Regalium, solis nobilibus nationalibus competere debet, ac eidem aequalitati nulli honorum tituli tenebras oñ’undere, ac derogare poterunt.
XII. Dissidentibus, Graecisque Non-Unitis Orientalibus, nobilibus Reipublicae civibus asserta primo actu separato, suo loco eadem aequalitas, libertatesque exercendae religionis Suae Concessae, plenam vim nancisci, perpetuoque servari debent.
XIII. Palatinatibus, civitatibusque Terrarum Prussiae, integra perpetuo manebuntjura, quae hubent legitima, et congruenter ad privilegium incorporationis eorum in unum Reipublicae corpus.