Strona:Thomas Carlyle - Bohaterowie.pdf/233

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Zwracając uwagę należytą na życie takiego bohatera, możemy zapuścić wzrok tak głęboko, jak tylko będzie to możliwem uczynić przy pobieżności, — w życie czasów osobliwych, które go wydały, a w których i my również żyjemy i pracujemy.
Są publicyści szczerzy i są nieszczerzy, jako i we wszystkiem znajdzie się zawsze prawdziwe i podfałszowane. Jeśli bohater ma oznaczać: szczery, to powiem, iż bohater jako publicysta pełni przy nas czynność zawsze czcigodną, zawsze najwyższą, która, raz dobrze poznana, musiała być najwyższą W sposób sobie właściwy wyraża on na zewnątrz duszę swą natchnioną; jest to wszystko, co człowiek, w jakichbądźkolwiek okolicznościach, uczynić może. Użyłem wyrazu „natchnioną,“ albowiem oznacza on właśnie przymiot bohaterski, dla którego żadnej dobrej nazwy nie mamy, — oznacza to, co nazywamy „oryginalnością,“ „szczerością,“ „geniuszem.“ Bohaterem jest ten, który żyje w sferze wewnętrznej rzeczy, w prawdziwem, boskiem i wiecznem, co wszystko istnieje zawsze ukryte dla większości poza doczesnem i pospolitym: w tem tkwi jego istota; to głosi on na zewnątrz czynem lub słowem — stosownie do okoliczności, — wyrażając na zewnątrz siebie samego. Życie jego, jakeśmy przedtem już powiedzieli, stanowi cząstkę serca wiecznego samej natury. Toż samo wolnoby powiedzieć o życiu wszystkich ludzi, — wielka jednak liczba słabych nie zna rzeczywistości i jej się sprzeniewierza; mała zaś liczba silnych posiada siłę, jest bohaterską i wieczną, rzeczywistość bowiem nie zdoła się ukryć przed nimi. Pisarz, jako bohater, zjawia się, by to wygłosić w sposób dla niego możliwy. W treści jest