Strona:Theodore Roosevelt - Życie wytężone.pdf/133

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

mężów stanu twórczych i przywódców ludowych: Mieliśmy nawet wielkich filozofów, którzy byli przywódcami myśli narodowej. Każdy z tych ludzi miał swoją grupę zupełnie oddanych stronników, a niektórzy z nich rządzili narodem z taką władzą, jaka nie była udziałem najwybitniejszych.
A przecież w miarę tego, jak zanikają pokolenia, jak opada kurz zatargów i jak spoglądamy na siebie poprzez rozjaśnione obłoki, jak z bystrą mądrością przenikamy w przeszłość narodu — między najpotężniejszymi z potężnych rysują się wypukłe trzy wielkie postacie: Washingtona, Lincolna i Granta. Mamy także wielkich ludzi drugiego rzędu; bo w każdej galeryi sławy czysto narodowej Franklin i Hamilton, Jefferson i Jackson mają zapewnione swoje miejsca.
Ale ci trzej najwięksi zajęli swoje miejsce między wielkimi ludźmi wszystkich narodów, między wielkimi ludźmi wszystkich czasów. Wyniesieni zostali potężnie podczas dwóch wielkich przesileń naszej historyi, przy dwóch sposobnościach, w których zadaliśmy największe ciosy, jakie kiedykolwiek zostały zadane, walcząc za sprawę wolności ludzkiej pod prawem, walcząc o tego ducha uporządkowanej swobody, który wnosi podstawę wszelkiego rozsądnego ruchu, mającego na celu zapewnienie każdemu jego praw i zabezpieczenie każdego, tak, aby bliźni jego szkodzić mu nie mogli.
Washington walczył w pierwszej z tych walk i miał szczęście i zaszczyt zyskania sobie najwyższego rozgłosu, jako żołnierz i jako mąż stanu.