Strona:Stefan Żeromski - Wybór Nowel.djvu/24

przestrzec całe Narodowe Patriotyczne Towarzystwo, jeżeli jeszcze jest na wolności tamten odłam.
 — Jutro rano? — pytał Olbromski z twardym posłuszeństwem.
 — Sam widzisz. Jeżeli utworzyli nowe związki, niechże je od siebie co tchu odetną, wyznaczywszy zarząd. Niech papiery palą, nici przecinają i czekają na uwięzienie. Sam wszystko, co tylko masz pisanego u siebie, masz zaraz zniszczyć. Ja ci pomogę.
 — Nie wiele tu mam. Wszystkie papiery trzymam zakopane w pewnej skrzynce, w ogrodzie.
 — A nikt nie widział miejsca?
 — Nikt. To jest... Nikt, prócz tego starego sługi.
 Machnicki roześmiał się szyderczo.
 — Ten człowiek nie powie... — zauważył Olbromski.
 — Niema takiego, któryby nie powiedział.
 — Ten człowiek...
 — Jeżeli wydał tamten, on, — posłuchaj, — brat — ”Likurg”.
 — Likurg... — wyszeptał Olbromski, cofając się z przerażeniem.
 Machnicki siedział z głową podpartą na ręce. Twarz jego stawała się sztywną, niemiłosierną, wreszcie srogą aż do okrucieństwa. Począł mówić:
 — Nie wierz nikomu! Nie wierz nawet sobie, bo możesz popaść w obłęd — i w obłędzie wydać. Ażeby być panem swego umysłu i nawet w obłędzie nie wydać, trzeba w swój umysł za dnia i w nocy wbijać jedno jakoweś hasło, któreby przetrwało wszystko, sam rozum, a nawet śmierć.
 Rafał nachylił się i słuchał, gdy tamten mówił.
 — Dla mnie takim hasłem było zdanie, które mówiłem i pisałem na wszystkie pytania, dawane mi ustnie i na piśmie przez dwa lata.