Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/48

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

niejszych teologów Kościoła katolickiego, ur. w r. 1221, wstąpił do zakonu franciszkanów, był generałem tego zakonu, a następnie kardynałem i biskupem Ostji. Zmarł w r. 1274, jako legat papieski na soborze lugduńskim, na którym był duszą stronnictwa, dążącego do unji z Kościołem wschodnim. Kanonizowany w r. 1587, zwany jest „doktorem serafickim“.

Bonifratrzy. Tak nazywa się w Polsce zakon braci miłosierdzia, założony w r. 1540 przez św. Jana Bożego (Juan di Dio) w Granadzie, jako stowarzyszenie osób świeckich, zajmujące się pielęgnowaniem chorych. Stowarzyszenie to zostało w r. 1572 zamienione na zakon braci miłosierdzia, których Urban VIII zaliczył w r. 1624 do zakonów jałmużniczych. Celem zgromadzenia, które posiada wzorowo urządzone szpitale, jest pielęgnowanie chorych bez różnicy wyznania.
W Polsce bonifratrzy, wprowadzeni z początkiem XVII wieku, posiadali w Krakowie od r. 1609 klasztor, założony przez Walerjana Montelupi, kupca z Florencji i pocztmistrza królewskiego. W r. 1611 otrzymali klasztor w Zebrzydowicach a w r. 1615 w Pułtusku. W ciągu XVII w. osiedli w Wilnie, Łucku, Gdańsku, Lublinie, Zamościu, Lwowie i Warszawie, a w w. XVIII w Mińsku, Grodnie i w Wysokiem Mazowieckiem. Istnieją dotychczas w Krakowie i w Zebrzydowicach.

Boni homines. ob. Minimici.

Bonza, kapłan buddystyczny w Japonji i w Chinach. Nazwa japońska „bonzi“, pochodzi z chińskiego „fanseng“, znaczy „indyjski duchowny“, lub też z japońskiego „bozi“, znaczy „nauczyciel prawa“.

Book of Common Prayer, w Kościele anglikańskim oficjalny modlitewnik i księga porządku służby Bożej. (Ob. Anglikanizm).

Bordelumici (Bordelumer Rotte), niemiecka sekta separatystów, nazwana od miejscowości Bordelum w Szlezwiku, gdzie powstała. Założona została w r. 1737 przez protestanckich kandydatów teologji Borseniusa i Dawida Bära. Odrzucali wszelki kościół, kazania i sakramenty a głosili zbawienie przez wiarę, wspólność dóbr i kobiet.

Boromeuszki, ob. Siostry miłosierdzia.

Bosco Jan, błogosławiony, ob. Salezjanie.

Bosi zakonnicy i zakonnice, ci, którzy albo całkiem nie używają obuwia, albo noszą sandały. Zwyczaj ten wprowadził św. Franciszek z Assyżu w r. 1221, a św. Teresa przepisała chodzenie boso dla założonego przez siebie w r. 1560 zgromadzenia karmelitanek bosych.

Bossuet Jakób Benignus, znakomity kaznodzieja francuski, jeden z największych mówców świata, pisarz kościelny i polemista, ur. w r. 1627 w Dijon, kształcił się w Paryżu. W r. 1669 dostał biskupstwo w Condom, z którego zrezygnował, zostawszy w r. 1670 nauczycielem i wychowawcą następcy tronu. Ludwik XIV zamianował go w r. 1681 biskupem w Meaux. Brał udział w zgromadzeniu kleru francuskiego, na którem ułożono cztery artykuły Deklaracji galikańskiej (ob. Galikanizm), przyznającej prawo regaljów w całej Francji królowi. Z wielką stanowczością zwalczał przeciwne nauce Kościoła poglądy jansenistów, kwietystów i protestantów, z których wielu nawrócił na katolicyzm. Zmarł w r. 1704.

Boże Ciało. Uroczyste święto Kościoła katolickiego, ustanowione w r. 1264 przez papieża Urbana IV ku czci Najświętszego Sakramentu. Wprowadzone zostało w Polsce i na Litwie przez synod piotrkowski w r. 1559.

Boże Narodzenie, uroczyste święto świata chrześcijańskiego, obchodzone do IV wieku dnia 6 stycznia, przypada od r. 354 na dzień 25 grudnia. W dniu tym każdy kapłan katolicki może odprawić trzy msze, z których pierwsza, odprawiana o północy, zwie się mszą pasterską.

Bożnica, w dawnej polszczyźnie świątynia, miejsce Bogu poświęcone. Później zastosowano tę nazwę do świątyń pogańskich a teraz oznacza ona w języku potocznym żydowski dom modlitwy. W Polsce istnieją starodawne bożnice żydowskie, jak np. na Kazimierzu w Krakowie, stara bóżnica w Szarogrodzie Podolskim, drewniane bożnice w Zabłudowiu