Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/434

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

czenia się z Kościołem katolickim bez porzucania dawnego obrządku. Ze strony Kościoła katolickiego w Polsce pierwsze kroki w kierunku unifikacji z pozostawieniem obrządku wschodnio-słowiańskiego rozpoczęto w diecezji podlaskiej na podstawie upoważnienia Stolicy Apostolskiej i instrukcyj kongregacji rzymskiej Kościoła wschodniego, uzyskanych w grudniu 1923 r. przez biskupa podlaskiego, ks. Henryka Przeździeckiego. Podobne upoważnienie Stolicy Apostolskiej otrzymali w kwietniu 1925 r. ówcześni biskupi: wileński, miński, lubelski i łucki. Dyrektywy, uchwalone na zjeźdze w Wilnie dn. 9 października 1926 r. przez biskupów polskich diecezyj, w których są większe skupienia ludności prawosławnej, polecają dążyć wytrwale do pozyskania jej dla Kościoła katolickiego, pozostawiając nawróconym dawny obrządek, nauczając ich w języku, w którym pragną słuchać słowa Bożego i tworząc paraf je tam, gdzie się znajdą większe skupienia nawróconych. Owocem tej akcji są dotychczas (1929 r.) 33 parafje unitów obrządku wschodnio słowiańskiego. Pracują w nich przeważnie byli duchowni prawosławni, którzy przyjęli katolicyzm, kilku jezuitów i redemptorystów obrządku wschodnio-słowiańskiego i kapłanów, nowo wyświęconych w tym obrządku. Kapłanów takich kształci seminarjum duchowne w Dubnie oraz stacja misyjna wschodniego obrządku w Albertynie.

Wszystkich Świętych, uroczyste święto Kościoła katolickiego, obchodzone 1 listopada (dawniej 13 maja) a przez Kościół wschodni w pierwszą niedzielę po Zielonych Świętach. Ustanowienie tej uroczystości jest w związku z przemianowaniem rzymskiego Panteonu przez papieża Bonifacego IV na świątynię chrześcijańską pod wezwaniem śś. Apostołów i Męczenników (S-ta Maria ad Martyres).

Wulgata, tłumaczenie biblji na język łaciński (ob. Biblja).

Wulkan, ob. Rzymska religja.

Wybór, ob. Elekcja.

Wyrocznia, ob. Wróżbiarstwo.

Wysoki kościół (ang. High Church), ob. Anglikanizm.

Wywód, błogosławienie kobiety po urodzeniu dziecka. Prawo mojżeszowe uważało kobietę, która urodziła dziecko płci męskiej, za nieczystą przez 7 dni a po urodzeniu dziecka płci żeńskiej przez dwa tygodnie i nakazywało, aby w pierwszym wypadku po 40 dniach, w drugim po 80 dniach po porodzie uzyskała oczyszczenie przez modlitwę kapłana i ofiarowanie w świątyni baranka, pary gołębi lub synogarlic (Leviticus. XII. 1—8). Z tego prawa żydowskiego, któremu poddała się także Matka Boska (ob. Oczyszczenie Najśw. Marji Panny), pozostał w Kościele katolickim tylko zwyczaj kościelny, mocą którego kobiety po urodzeniu dziecka mogą otrzymać błogosławieństwo w kościele, co w Polsce nazywa się wywodem.

Wyznania wiary protestanckie, ob. Protestanckie wyznania.

Wyznanie wiary, ob. Symbole wiary, Symboliczne księgi.


Z


Zabobon, zboczenie i zwyrodnienie zmysłu religijnego, pozostałość wierzeń pogańskich, istniejąca dotychczas poza obrębem wszelkich systemów religijnych. Objawia się albo w formie pasywnej, uważając przypadkowy zbieg okoliczności lub pewne zjawiska, nie mające żadnego oczywistego związku ze zdarzeniami życia ludzkiego, za wskazówkę postępowania, lub jako wróżbiarstwo, upatrując w zjawiskach naturalnych przepowiednię przyszłości, albo też jako czary, czarodziejstwo i magja, starając się przez tajemnicze czynności zapobiec zdarzeniom niepomyślnym lub sprowadzić czy przyśpieszyć zdarzenia pomyślne.
Wedle określenia teologji katolickiej, zabobon jest grzechem, przeciwnym wierze religijnej, popełnianym przez przenoszenie czci, winnej Bogu i wiary w rządy Opatrzności, na rzeczy stworzone, lub też przez odda-