Sylwester, imię dwóch papieży i dwóch antypapieży:
Sylwester I św. (314 — 335), wybudował bazylikę św. Piotra i bazylikę lateraneńską w Rzymie;
Sylwester II (999 — 1003), pierwszy papież narodowości francuskiej, utworzył w r. 1000 arcybiskupstwo gnieźnieńskie.
Sylwester III, antypapież, wybrany w r. 1044 przeciwko Benedyktowi IX, wypędzony po 7 tygodniach.
Sylwester IV, był przez kilka dni antypapieżem w czasie nieobecności papieża Paschalisa II, wybrany przez stronnictwo cesarza Henryka V w r. 1105.
Sylwestryni (sylwestrjanie, zakon z Monte Fano), gałąź benedyktynów, zgromadzenie zakonne, założone przez św. Sylwestra Gozzolini w r. 1177. Posiadają 8 klasztorów we Włoszech a od r. 1885 prowadzą misję na Cejlonie w biskupstwie Kandi pod Colombo.
Symbole wiary (skład wiary, Credo), zbiory zasadniczych tez pewnej doktryny religijnej. W Kościele katolickim jest kilka symboli, są one jednak tylko różnem co do formy a jednakiem co do treści wyrażeniem tej samej wiary. Najstarszy jest t. zw. symbol apostolski, czyli apostolski skład wiary, powstały w Kościele rzymskim pod koniec I w., używany dotychczas przy ceremonji chrztu i przy nauce katechizmu. Sobory nicejski (w r. 325) i konstantynopolitański pierwszy (r. 381) rozszerzyły symbol apostolski i stąd powstało odmawiane przy mszy św. Credo nicejsko-konstantynopolitańskie. Symbol, zwany atanazjańskim albo od słowa początkowego „symbolem Quicunque“, mylnie przypisywany św. Atanazemu (318—373), ułożony znacznie później, zawiera wierzenia Kościoła o stosunku dwu natur Chrystusa, boskiej i ludzkiej i o stosunku osób Trójcy św., sformułowane na podstawie uchwał soboru chalcedońskiego (r. 451). Powyższe trzy symbole nazywają się ekumenicznemi, czyli powszechnemi.
Znaczenie historyczne mają symbole, ułożone na soborach lateranenskim IV (r. 1215) i wienneńskim (r. 1311), tudzież symbol, zawarty w bulli Eugenjusza IV „Exultate Deo“ z r. 1439, wydany w czasie soboru florenckiego jako symbol unji z Kościołem wschodnim, oraz wyznanie wiary soboru trydenckiego (professio fidei Tridentina), zawarte w konstytucji Piusa IV „Injunctum Nobis“ z r. 1564, wraz z dołączonemi do niego w r. 1877 przez Piusa IX orzeczeniami soboru watykańskiego.
O symbolach wiary u protestantów ob. Symboliczne księgi.
Symboliczne księgi, pisma, wyrażające całość wierzeń pewnego związku religijnego, odróżniającego od innych związków. Nazwa ksiąg symbolicznych powstała w czasie t. zw. reformacji w XVI wieku, która wprawdzie przyjęła symbole wiary, uznawane przez Kościół katolicki, zwane ekumenicznemi, a mianowicie symbol apostolski, nicejsko-konstantynopolitański i atanazjański, wkrótce jednak uznała potrzebę ułożenia osobnego symbolu wiary, któryby był wspólny dla wszystkich wyznań protestanckich i odróżniał je od nauki katolickiej. Do ułożenia takiego wspólnego symbolu nie przyszło, mimo usiłowań, trwających przez cztery stulecia; natomiast powstały przeróżne nowe symbole, zwane księgami symbolicznemi. Do nich należą: dwa katechizmy Lutra, artykuły Szmalkaldzkie (ob.), Formuła zgody (ob. Formula concordiae), księgi konkordji (ob. Konkordji księga|Konkordji księga]]) oraz liczne t. zw. konfesje: augsburska, helwecka, belgijska, szkocka, bazylejska, genewska i inne. Obowiązywały terytorjalnie jako prawo, wydane przez panującego, wraz z tak zwanemi corpora doctrinae, powstałemi między r. 1560 a 1576, jak np. Corpus Misnicum Melanchtona, obowiązujące w elektorstwie saskiem, Corpus Prutenicum, obowiązujące w Prusach i w. in. W XVIII wieku powstała kwestja, czy księgi symboliczne obowiązują duchownych protestanckich „dlatego, że są zgodne z Pismem św.“, czy też tylko „o ile“ z niem są zgodne, a racjonalizm, który wtedy zapanował w protestantyzmie, wybrał tę drugą formułę. W nowszych czasach ortodoksja protestancka, zwłaszcza w Niemczech północnych, uznała potrzebę t. zw. przymusu symbolowego (Symbolzwang),
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/398
Ta strona została przepisana.
SYLWESTERSYMBOLICZNE KSIĘGI
393
