Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/312

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

szech, Austrji, Belgji, Anglji, Ameryce i w angielskich kolonjach Afryki południowej (Capland). f) Angielscy oblaci św. Karola, kongregacja, zał. w r. 1857 w Londynie przez kardynała Manninga. Działają, na polu duszpasterstwa w Londynie i w diecezjach Westminster i Southwark. g) Oblaci św. Hilarego, kongregacja kapłanów świeckich, zał. w r. 1850 we Francji w diecezji Poiriers. Pod nazwą Dzieci Marji Niepokalanego Poczęcia (Enfants de Marie Immaculée) czynni są jako misjonarze na Antylach. h) Oblaci Najśw. Marji Panny, kongregacja, zał. w r. 1816 w Piemoncie w celu podniesienia poziomu naukowego wśród kleru i szerzenia dobrych książek. Istnieją w Turynie, Nowarze i Pinerolo. i) Oblaci św. Alfonsa Liguorego, zał. w r. 1839 w Bobbio, prowincji Pawijskiej, pracują na tem samem, co poprzedni, polu. j) Oblaci Zbawiciela, kongregacja amerykańska, poświęcona pracy misyjnej wśród Indjan.
Kongregacje żeńskie: a) Oblatki św. Franciszki Rzymianki, kongregacja pań świeckich, założona przez św. Franciszkę (zm. w r. 1440) w Rzymie (Oblate di Tor de’Specchi). Prowadzą życie wspólne, bez klauzury i bez składania ślubów. Składają przyrzeczenie na ręce swej „prezydentki“ na grobie założycielki. b) Oblatki Siedmiu Boleści N. M. P., zgromadzenie pań, jak poprzednie, założone w Rzymie w r. 1659 przez księżnę Savelli Farnese. c) Oblatki N. M. P. z Viterbo, kongregacja, zał. ok. r. 1620, dla pielęgnowania ubogich chorych, zniesiona przez rząd włoski w r. 1870. d) Oblatki św. Filipa z Neri, filipinki, kongregacja, zał. 1620 w Rzymie, opiekująca się dziewczętami. e) Oblatki Dzieciątka Jezus, kongregacja włoska, zał. 1661. f) Oblatki Opatrzności Boskiej (Oblate Sisters of Providence), kongregacja kobiet murzyńskich w Baltimore, zał. 1818, opiekuje się dziećmi murzyńskiemi, prowadzi szkoły i sierocińce w Stanach Zjednoczonych, na Kubie, Hawannie i t. d. g) Oblatki Bezustannej Adoracji, zał. 1857 przez opata benedyktynów Billigera w Rickenbach w Szwajcarji, trudnią się wychowaniem dziewcząt i posiadają liczne zakłady w Szwajcarji i Ameryce. h) Oblatki Wniebowzięcia N. M. P. (asumpcjonistki), zał. 1867, prowadzą od r. 1883 szkoły, ochronki i szpitale w Bułgarji, Turcji europejskiej i w Azji Mniejszej. i) Oblatki św. Franciszka Salezego z Troyes, zał. przez Marję Chappuis (1773 — 1875), trudnią się wychowaniem i opieką nad młodemi robotnicami. Po wydaleniu z Francji przeniosły dom macierzysty z Troyes do Perudżji i posiadają zakłady w Anglji, Austrji, Grecji i Ekwadorze. j) Oblatki św. Rodziny w Nowym Orleanie, zał. 1842, opiekują się dziećmi murzyńskiemi.

Oblatki, ob. Oblaci.

Oblaty, ofiary wiernych, składane do rozporządzenia Kościoła na cele kościelne i na ubogich. Od czasów apostolskich do XI w. składano na ołtarzu chleb i wino przyniesione w pochodzie ofiarnym i używane następnie przy mszy św. Resztę obracano na utrzymanie kleru i ubogich. Od XI do XVI w. składano w tym celu pieniądze na ołtarzu. Z tych oblat powstały później dziesięciny, prawa stuły (ob. Jura stolae), stypendja mszalne i inne ofiary. Zwyczaj składania ofiar w naturze utrzymał się przy niektórych obrzędach kościelnych, jak np. przy konsekracji biskupa, przy adoracji Krzyża w Wielki Piątek, podczas mszy za nowożeńców i t. p.

Obrazoburcy (ikonoklaści), przeciwnicy czci obrazów i niszczyciele obrazów w czasie od 726 do 842 r. Pierwsi chrześcijanie, pochodzący z żydów, nie używali przy nabożeństwie posągów i innych wyobrażeń osób świętych, bo osoby i zdarzenia, będące przedmiotem ich czci religijnej, były jeszcze zbyt bliskie a po wtóre dla odróżnienia się od pogan, zwłaszcza, że prawo mojżeszowe zakazywało oddawania czci wszelkim wyobrażeniom bóstwa. Cześć obrazów rozwijała się jednak już za czasów pierwszych prześladowań chrześcijan, jak o tem świadczy ikonografja katakumb. Papież Grzegorz Wielki (590 — 604) zganił Serena, biskupa Marsylji, za wyrzucenie z kościoła obrazów i posągów świętych i nazwał je książkami dla nie umiejących czytać. Pod koniec VIII wieku cześć obrazów roz-