Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/306

nów i schizmę Melecjusza. Na tym soborze ułożono symbol wiary, zwany Credo Soboru Nicejskiego (ob. Symbole wiary).
 2) Siódmy sobór powszechny, rozpoczęty w r. 786 w Konstantynopolu, za zgodę, papieża Hadrjana I odbył się w r. 787 jako drugi sobór nicejski. Potępił obrazoburców i wydał 22 kanony w sprawach dyscyplinarnych, liturgicznych i hierarchicznych.

 Nicz Jan, ob. Leopolita.

 Niebo, symbol nieskończoności i doskonałego dobra i szczęścia w przeciwstawieniu do ziemi, jako sfery skończoności i dziedziny cierpienia i grzechu, pojawia się niemal we wszystkich religjach świata. Dogmat katolicki, sformułowany na soborze florenckim w r. 1439, głosi, że dusze sprawiedliwych, niesplamione grzechem lub z grzechów oczyszczone, wchodzę, po śmierci cielesnej do nieba, gdzie oględają Boga. Niebo to nie oznacza miejsca w znaczeniu fizycznem, lecz wyraża rzeczywistość bytu istot stworzonych (skończonych) w życiu wiecznem (nieskończonem). Istnienie wiary w niebo od pierwszych czasów chrześcijaństwa stwierdza przedewszystkiem ewangelja, następnie pisarze starochrześcijańscy jak św. Ireneusz i Tertuljan a wreszcie epigrafika i symbolika katakumbowa.
 (Moody, Heaven, its inhabitants, ils richcs, London 1894; Boudreaux, The Happiness of Heaven; dhambers, Our life afler death, London 1894; W. A Brown, The Christian Hope, 1911; Meric, L’autrevie, Paris 1880 (tłum. pol. „Życie przyszłe, Warszawa 1885); Bougaud, Le christianime et les temps prèsents, Paris 1884, tom V; X. Marjan Morawski, Świętych Obcowanie, Kraków 1904).

 Niekonformiści, ob. Nonkonformiści.

 Niemcy. Chrześcijaństwo dostało się do krajów, stanowiących obecne Niemcy, prawdopodobnie za pośrednictwem legjonów rzymskich. Nad Renem i Dunajem istniały już w IV w. gminy chrześcijańskie a w Moguncji, Kolonji i Trewirze pierwsze biskupstwa. Wędrówki ludów, kładąc kres państwu rzymskiemu, wstrzymały też na pewien czas szerzenie się chrześcijaństwa. Do połowy VI w. utrzymywało się pogaństwo zwłaszcza na obszarach czysto germańskich. Chrystjanizacja Sasów nastęąpiła dopiero w VIII w. W tym czasie głosił chrześcijaństwo w Niemczech zakonnik anglo-saski Winfried, nazwany przez papieża Bonifacym, biskup Moguncji, mianowany w r. 732 prymasem Niemiec.
 Stosunkiem średniowiecznych Niemiec do papiestwa wstrzęsała walka o inwestyturę (ob.), zakończona w r. 1122 konkordatem wormackim. W wojnach krzyżowych brały Niemcy udział bardzo niewielki, o ile te wyprawy stały w związku z imperjalistycznemi planami Hohenstaufów. Popularnemi jak we Francji nie były nigdy. W XIII w. nastąpił w Niemczech silny wzrost religijności pod wpływem kazań zakonów jałmużniczych, franciszkanów i dominikanów. Na ten czas przypada również rozkwit mistyki niemieckiej (ob. Eckhart, Suzo, Henryk z Nordlingen).
 Powstała w Niemczech w XVI w. reformacja protestancka miała tyleż przyczyn politycznych i socjalnych, co religijnych. Były niemi: osłabienie powagi papiestwa, humanizm i upadek scholastyki średniowiecznej, z drugiej strony zaś zdzierstwa książąt niemieckich, wywołujące wojny chłopskie, zeświecczenie biskupów niemieckich, przeważnie władców udzielnych, trwoniących dobra kościelne i trudniących się więcej wojnę i politykę, niż powołaniem duchownem, wreszcie kler niższy, żyjący w niedostatku, częstokroć w stanie upadku moralnego, prawie zawsze w ignorancji. (O rozwoju i skutkach reformacji w Niemczech ob. Protestantyzm i Luter). Niemcy, kolebka protestantyzmu, pozostały jednak w znacznej części katolickie. Katolicka jest Bawarja, kraje nadreńskie, Westfalja i pozostała przy Niemczech część Górnego Śląska. W reszcie krajów niemieckich istnieję mniej lub więcej liczne mniejszości katolickie. Katolicyzm, prześladowany przez Bismarcka w czasie t. zw. Kulturkampfu (ob.), wyszedł z tej walki zwycięsko i zorganizował silną partję polityczną, zwaną centrum. Oprócz dawnej nuncjatury w Monachjum przy rzędzie bawarskim, powstała w r. 1920 nuncjatura w Berlinie. W r. 1924 Stolica Apostolska za-