narius, zawierających opis życia świętych wyznawców lub męczenników. Z ksiąg tych odczytywano ustępy W odpowiednie dni roku kościelnego. Od XIII wieku nazywano legendą żywoty świętych wogóle. Zbiory ich wydali: Grzegorz z Tour, Symeon Metafontes, Jakób de Voragine („Złota Legenda“), Cezary z Heisterbach, Tomasz de Chantimprć, Piotr de Natalibus, z nowszych Lippomani, Lurius, Rosmeyd a głównie bollandyści w swoich „Acta Sanctorum“.
Lekcja, 1) zwana także epistołą, wyjątek z Pisma św., najczęściej z listów św. Pawła lub z Dziejów Apostolskich, czytany w czasie mszy św. przed ewangelją; 2) niektóre modlitwy, odmawiane w brewjarzu.
Lektor (anagnosta), kleryk niższego stopnia. W pierwszych czasach chrześcijaństwa obowiązkiem lektora było czytanie Pisma św. w kościele (ob. Święcenia).
Lemury (łać. lemures) w Rzymie starożytnym nazwa duchów szkodliwych, upiorów i strachów nocnych. Aby je ułagodzić i wygnać z domów, obchodzono o północy 9, 11 i 13 maja święta, zwane lemuria.
Leon, imię 13 papieży:
Leon I, św. Wielki, był papieżem od 440 do 461 r., dzielny obrońca wiary wobec sekt pelagjanów i manichejczyków we Włoszech, pryscyljanów w Hiszpanji i monofizytów na Wschodzie, wyłożył dogmat o dwóch naturach Chrystusa i zwołał sobór chalcedoński (451). Słynne w historji jest jego nieustraszone zachowanie się wobec Atylli i Genzeryka.
Leon II, św. (682 — 683) zatwierdził uchwały szóstego soboru powszechnego, odbytego w Konstantynopolu, kazał je przetłumaczyć na język łaciński i rozesłał biskupom Kościoła zachodniego.
Leon III, św. (795 — 816) koronował Karola Wielkiego w r. 800.
Leon IV, św. (847 — 855).
Leon V w r. 903.
Leon VI (928 — 929).
Leon VII (936 — 939) zreformował klasztory przy pomocy Odona, opata w Clugny.
Leon VIII (964 — 965) antypapież, nie uznany przez Kościół.
Leon IX, św. (1049 — 1054), gorliwy reformator Kościoła, walczył przeciwko symonji, inwestyturze świeckich i małżeństwu księży. Za jego panowania nastąpiła schizma Kościoła wschodniego.
Leon X (1513 — 1521) z rodu Medyceuszów, protektor sztuki i nauk. Dzięki jego poparciu powstają największe arcydzieła Michała Anioła i Rafaela. Za jego panowania wybuchła rewolucja Lutra, którego potępił w bulli „Exsurge Domine“ z r. 1520.
Leon XI w r. 1605.
Leon XII (1823 — 1824) zwalczał współczesne idee rewolucyjne karbonarjuszów.
Leon XIII (1878 — 1903) jeden z największych papieży. Przywrócił dawny autorytet polityczny Stolicy Apostolskiej, zakończył t. zw. kulturkampf pruski zwycięstwem Kościoła, wypowiedział się zasadniczo w swych epokowych encyklikach co do wszystkich wielkich zagadnień obecnej doby a w szczególności w kwestji socjalnej w encyklice „Rerum novarum“ z r. 1891, zwanej „encykliką robotniczą“.
Leopolita Jan (Jan Lwowczyk), kaznodzieja, profesor szkoły Kazimierskiej, tłumacz Pisma św. na język polski, nazywał się Jan Nicz a pseudonimu Leopolita (Lwowczyk) używał dla zaznaczenia, że pochodził ze Lwowa (ur. w r. 1523). Dzieło zwane biblją Leopolity wyszło w Krakowie w r. 1561. Co do autorstwa tego przekładu istnieje kilka hipotez. Najwięcej prawdopodobieństwa ma hipoteza, przypisująca je Leopolicie. Według innych Leopolita tylko poprawił i uzupełnił tekst tłumaczenia, którego miał dokonać Seklucjan, Samuel lub Leonard lub wreszcie, że biblja Leopolity jest przeróbką biblji królowej Zofji.
Lew w symbolice starochrześcijańskiej ma różne znaczenia. Jest symbolem mądrości i czujności; np. Matkę Bożą jako „Stolicę Mądrości“ wyobrażano siedzącą na tronie ozdobionym głową lwa. Lew bywa także symbolem Chrystusa, jako „lwa z pokolenia Judy“ (Apokalipsa V, 5), ale także symbolem zła, które Chrystus zwyciężył. W wiekach średnich uważano wyobrażenie lwa śpiącego z otwartemi oczyma za symbol Chrystusa. Po-
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/262
Ta strona została przepisana.
