Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/227

utrzymując gimnazja w Irlandji, Hiszpanji, Holandji i w Ameryce Północnej.
 Karmelitanki dzielą się również na trzewiczkowe i bose i posiadają klasztory w krajach, misyjnych (Chinach, Kochinchinie, Afryce, Ameryce i Australji).
 W Polsce przed rozbiorami było 56 klasztorów i 9 rezydencyj karmelitów trzewiczkowych i 18 klasztorów karmelitów bosych, nie licząc 11 klasztorów na Litwie. Po rozbiorach klasztory, które dostały się pod panowanie pruskie, zostały zniesione zaraz, pod panowaniem rosyjskiem część ich zniesiono w r. 1832 a resztę w r. 1864. W Małopolsce zniósł Józef II również klasztory karmelitów, wyjąwszy sześciu, z których utworzył „prowincję galicyjską“. A mianowicie pozostały klasztory karmelitów trzewiczkowych w Krakowie, Rozdole, Sąsiadowicach, Lwowie, Trembowli i Bołszowcach. W r. 1841 przybył klasztor w Pilznie. Z klasztorów karmelitów bosych pozostały w Małopolsce: t. zw. konwent św. Eljasza w Czerny (w Krakowskiem), hospicjum w Krakowie i kolegjum św. Józefa w Wadowicach. Klasztory karmelitanek bosych istnieją dwa w Krakowie, w Przemyślu i we Lwowie (zał. 1887).

 Karol Wielki (742 — 814), cesarz rzymsko-niemiecki, koronowany w r. 800 przez papieża Leona III, przyczynił się do ustalenia władzy świeckiej papieży i położył znaczne zasługi dla Kościoła. W 350 lat po jego śmierci pod naciskiem politycznym cesarza Fryderyka I zaliczył go antypapież Paschalis III (1165) w poczet świętych. Kanonizacja ta jednak nie została uznana przez prawowitych papieży a kult Karola Wielkiego jako świętego, tolerowany przez Kościół, utrzymał się tylko w Akwizgranie.

 Karolińskie księgi, 4 księgi treści teologicznej, spisane w r. 789 — 791 na rozkaz Karola Wielkiego w sprawie czci obrazów. Autor obrał drogę pośrednią między obrazoburcami a przesadną czcią obrazów, twierdząc, że obrazy mają służyć tylko do ozdoby kościoła i przypominania zdarzeń religijnych.

 Karpokracjanie, ob. Gnostycyzm.

 Kartuzi, zakon kontemplacyjny, założony przez św. Brunona z Kolonji ok. r. 1086 w Chartreuse (Cartusia) koło Grenobli. Reguła zakonu, spisana przez przeora Guigo w r. 1134, wielokrotnie uzupełniana i ostatecznie aprobowana w r. 1688 przez Inocentego XI, przepisuje samotność, milczenie i ścisłe posty. Okres rozkwitu zakonu przypada na czas od XIII do XV wieku, gdy kartuzi brali czynny udział w życiu umysłowem i wydali wielu znakomitych uczonych i pisarzy. Posiadali 16 prowincyj zakonnych, podlegających przeorowi generalnemu w Chartreuse. Francuska kasata zakonów w r. 1901 zniosła dom macierzysty w Chartreuse wraz z 12 innemi klasztorami kartuzów. Obecnie przeor rezyduje w Farnecie koło Lukki we Włoszech, kapituła generalna odbywa się od r. 1903 w Val-Salute w Szwajcarji. We Włoszech istnieje 6 klasztorów, w Belgji 2, w Hiszpanji 3 i po jednym w Niemczech, Anglji, Austrji i Szwajcarji.
 W Polsce istniały 4 klasztory kartuzów: w Czerwonym Klasztorze na Spiszu, zniesiony w r. 1563, w Kartuzach na Pomorzu (Paradyż czyli Raj Najśw. Marji Panny), założony przez Mszczuga, księcia pomorskiego z końcem XIII wieku, zniesiony przez rząd pruski w r. 1823, w Gidlu w Sieradzkiem, założ. 1641, zniesiony 1819 i w Berezie Kartuskiej, założ. 1648, znieś. 1832.

 Kartuzki, zakon żeński, założony w r. 1234, obserwował tę samą regułę co kartuzi z pewnem złagodzeniem i podlegał ich przeorowi generalnemu. Od r. 1368 wskutek uchwały kapituły generalnej wolno im było mieć tylko pięć klasztorów. Ostatni klasztor kartuzek we Francji w Beauregard, w diecezji Grenoble, zniesiony został w r. 1901. Istnieją jeszcze dwa klasztory we Włoszech.

 Kary kościelne. Władza karania jest jedną z istotnych atrybucyj każdego rządu. Także rząd kościelny musi posiadać środki przeciwko członkom społeczności kościelnej, wyłamującym się z pod jej praw. Tak jednak prawa te, jako też i ich przekroczenia są dwoistej natury. A mianowicie przepisy kościelne, określające zasady wiary i etyki, tyczą się wewnętrz-