Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/205

i poddania się woli Bożej przez wiarę w życie przyszłe. Wstęp i zakończenie tego poematu napisane prozę.; główna treść, opowieść poetyczna, pełna głębokich myśli i wspaniałych porównań.
 Postać Joba na pomnikach starochrześcijańskich jest symbolem dogmatu o zmartwychwstaniu ciał, wyrażonego w słowach Joba: „Wiem bowiem, że Odkupiciel mój żyje a w dzień ostateczny powstanę z ziemie. I zaś obleczon będę w skórę moją, a w ciele mojem oglądać będę Boga mego (Job. XIX. 25, 26).

 Joel, drugi z t. zw. proroków mniejszych Starego Testamentu, syn Fatuela (Pathuela). Czas jego życia oznaczają na drugą, połowę X w. przed Chr. lub aż na czasy po niewoli babilońskiej, t. j. na wiek VI przed Chr. Proroctwo Joela składa się z trzech części: w pierwszej opisuje zniszczenie kraju przez plagę szarańczy, w drugiej przepowiada najście wojsk nieprzyjacielskich i wzywa do pokuty, w trzeciej obiecuje łaskę Ducha św. dla wybrańców bożych i srogie kary dla nieprzyjaciół. Pod względem literackim zaliczają, księgę Joela do najwspanialszych pomników poezji starohebrajskiej.

 Joga (yoga), w religji hinduskiej umiejętność opanowania samego siebie w celu zerwania pęt zmysłowych i dojścia do stanu niezmiennej szczęśliwości. Środkiem do tego celu są praktyki ascetyczne, surowa kontrola zmysłów, ćwiczenia fizyczne i duchowe, bezustanne skupienie i medytacja aż do popadnięcia w stan mistycznej ekstazy i pełnego poznania. Istnieją różne formy jogi. Hata-yoga jest metodą surowego powściągania zmysłów i opanowywania ciała w celu dojścia do zupełnego skupienia ducha. Bhakti-yoga dochodzi do tego rezultatu przez gorliwą modlitwę. Radża-yoga jest metodą myślowego skupienia. Najwyższą formą jogi jest Inama-yoga, droga do zjednoczenia się z bóstwem przez wiedzę. Wszystkie te metody są skierowane do tego samego celu, którym jest dojście do niezmiennego stanu duszy, posiadającej pełnię bytu, wiedzy i szczęśliwości. (Ob. Upaniszady).

 Jonasz, piąty z t. zw. proroków mniejszych Starego Testamentu, żył z początkiem VIII w. przed Chr. i wy-stępował jako prorok w asyryjskiem mieście Niniwa nad Tygrysem. Opowiada o swej podróży morskiej, o połknięciu go przez potworną rybę i wyrzuceniu na brzeg. Przybywszy do Niniwy, głosi pokutę a gdy Bóg przebacza pokutującym, uchodzi na pustynię i otrzymuje od Boga pouczenie o łasce bożej dla pokutujących. Znaczenie księgi Jonasza polega na tem, że Jonasz wedle własnych słów Chrystusa (Mat. XII. 39 — 40), jest figurą (przedobrażeniem) Zbawiciela, który zmartwychwstał. Na pomnikach starochrześcijańskich, sarkofagach, freskach w katakumbach, lampach i medalach przedstawiają postać Jonasza, jako wyobrażenie Chrystusa.

 Jordan: 1) rzeka w Palestynie, w której Zbawiciel przyjął chrzest z rąk św. Jana Chrzciciela. 2) W obrządku wschodnim i w Kościele greckowschodnim obrzęd święcenia wody na pamiątkę chrztu Chrystusa w Jordanie (ob. Epifanja).

 Joris Jan (Dawid Joris-zoon, zn. Dawid, syn Jerzego), anabaptysta i założyciel sekty jorystów (Dawidystów). Ur. w r. 1501, trudnił się malowaniem na szkle w Delft (Holandja). Pierwotnie liczył się do anabaptystów, od r. 1536 zebrał zastęp zwolenników, głosząc, że jest zapowiedzianym przez proroków zbawicielem i że został zesłany, aby zgromadzić wiernych w Królestwie Bożem i uwolnić ich od wszelkiego przymusu prawa a w szczególności od jarzma małżeństwa i od przesądów wstydu. Jego uczniowie propagowali wyuzdany li. bertynizm i antynomizm, rozszerzając jego doktrynę w Belgji, Holandji, Oldenburgu, Holsztynie i Fryzji. Wobec represyj rządowych Joris uciekł do Bazylei i tam uchodził za wyznawcę kalwinizmu. Umarł w r. 1556. W trzy lata po śmierci spalono jego ciało i jego pisma.

 Joryści, ob. Joris Jan.

 Jowinjan, mnich medjolański, ok. r. 388 głosił naukę o wyższości stanu małżeńskiego nad stanem dziewiczym, potępiał posty, umartwienia i męczeństwa i twierdził, że chrzest