gelji, nadludzka mądrość w zachowaniu równowagi między „literą, która zabija, a duchem, który ożywia“, najgorętsza. miłość Chrystusa złączona w jedno z miłością ludzi i całej przyrody, to cechy św. Franciszka, którego powszechnie uważają za. jedną z najwznioślejszych i najbardziej świetlanych postaci, wydanych przez ludzkość i nazywają twórcą najżywotniejszego renesansu ducha ludzkiego. Pisma, które zostawił i których autorstwo jego jest niezaprzeczone, a mianowicie reguły zakonne, testament i tak zwana Pieśń słoneczna, są dopełnieniem dzieła jego życia, opisanego w rok po jego śmierci przez Tomasza de Celano w dziele p. t. Vita prima, uzupełnionem w r. 1246 i wydanem p. t. Vita secunda. Powszechnie znany jest zbiór legend o św. Franciszku, spisany z początkiem XIV wieku przez Brata Hugolina, pod tytułem „Kwiatki św. Franciszka“ (Fioretti), jedna z najpiękniejszych książek, jakie zna literatura. W r. 1926 obchodził świat chrześcijański 700-letnią rocznicę jego zgonu, a Włochy uznały go patronem narodowym.
Franciszek Borgjasz (de Borgia), święty, drugi następca św. Ignacego Lojoli jako generał zakonu jezuitów. Urodzony w r. 1510 jako syn Jana II de Borgia, księcia Gandji, był wicekrólem Katalonji, a po śmierci swego ojca — księciem Gandji. Po śmierci żony porzucił sprawy świeckie i wstąpił w r. 1548 do zakonu jezuitów. Kilkakrotnie odmawiał przyjęcia godności kardynalskiej. Jako misjonarz głosił słowo boże w miastach Hiszpanji, Portugalji i Francji. Zmarł w Rzymie w r. 1572. Szczególnie zajmował się misjami w Indjach i powiększył zakon jezuitów o trzy prowincje.
Franciszek Caraciollo, święty, założyciel zakonu kleryków1 regularnych mniejszych, ur. w r. 1563 w Abruzzach, zmarł w r. 1608. Kanonizowany w r. 1807.
Franciszek Ksawery św., apostoł Indyj, Japonji i Chin, urodzony w r. 1506 w Xavier w Hiszpanji, złożył w r. 1534 śluby zakonne wraz z pierwszymi towarzyszami św. Ignacego Lojoli i oddawał się pielęgnowaniu chorych. W r. 1537 otrzymał święcenia kapłańskie i pracował w Bolonji i w Rzymie.
Jako nuncjusz papieski udał się do Lizbony, a stamtąd wraz z towarzyszami na misje do Indyj portugalskich, gdzie głosił ewangelję od r. 1542. W r. 1549 rozpoczął prace apostolskie w Japonji, a w r. 1551 przedsięwziął podróż misyjną do Chin. Zmarł w r. 1552 na wyspie Sancian i został kanonizowany w r. 1622.
Franciszek Salezy, św., ur. w Sales w r. 1567, kaznodzieja i misjonarz, umarł w Lyonie w r. 1622, kanonizowany w r. 1665. Pius IX ogłosił go w r. 1877 doktorem Kościoła. Z dzieł jego najwięcej znaną jest „Filotea“ (Introduction a la vie devote), gdzie wykazuje, że prawdziwa pobożność nie jest przywilejem żadnego stanu, lecz może być udziałem wszystkich. Pod jego wezwaniem założył ks. Jan Bosko w Turynie w r. 1846 zakład wychowawczy „Oratorjum św. Franciszka Salezego“ oraz powołał do życia zgromadzenie księży salezjanów.
Franciszek z Pauli, św. (1416 — 1507), założyciel zakonu minimitów czyli „najmniejszych“. Zakon ten rozszerzył się szczególnie we Francji, Hiszpanji i w Niemczech. Członków tego zakonu nazywano boni homines („dobrzy ludzie“) od ich założyciela, który na dworze Ludwika XI otrzymał nazwę „bon homme“.
Franciszkanie, zakon, założony przez św. Franciszka z Asyżu i nazwany przez niego zakonem braci mniejszych (fratres minores, minoryci). Regułę zakonu, ułożoną przez św. Franciszka w r. 1209, zatwierdził ustnie papież Inocenty III, następnie czwarty sobór lateraneński w r. 1215 oraz papież Honorjusz III w r. 1223. Najważniejszemi obowiązkami, które zawiera ta reguła, jest pokora, miłość bliźniego, życie umartwione, umiłowanie ubóstwa, praca i bezwzględne posłuszeństwo wobec przełożonych. Organizację zakonu wykończył św. Bonawentura, trzeci generał zakonu (1257 — 1274).
Różnice w wykonywaniu zawartego w regule zakonnej nakazu ubóstwa spowodowały wkrótce rozłam i potrzebę reformy zakonu. Już w r. 1274 powstały dwa kierunki: ściślejszy, t. zw. obserwantów, zwanych w Polsce bernardynami, i łagodniejszy, t. zw. konwentualnych. Wkrótce po
Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/126
Ta strona została przepisana.
