Dnia 4 lutego 1889 r. umarł Teofil Magdziński. Urodzony w Szamotułach 1818 r. z zamożnych, w mieście i okolicy powszechnie poważanych rodziców, po ukończeniu szkół w Poznaniu słuchał prawa na uniwersytecie berlińskim. Sprzysiężenie w r. 1846 wyrwało go z karyery prawniczej. Mierosławski przeznaczył go na dowódcę powstania najprzód na Żmudzi, a potem na Litwie. Jakoż przybył Magdziński na Żmudź i stamtąd wysłał do Wilna bardzo energiczny rozkaz wywołania powstania. Ale Bronisław Zaleski, którzy przed pół rokiem powrócił był z wygnania i zażywał pomiędzy współziomkami wielkiego wpływu i szacunku, odpowiedział mu, że na Litwie pomimo najszczerszej woli i największego poświęcenia powstanie w krótkim czasie przygotować się nie da — że nikt z poważniejszych ludzi ręki do dzieła lekkomyślnie podjętego przyłożyć nie zechce, i radził Magdzińskiego, aby czemprędzej uciekał za granicę.[1] Magdziński dostał się do więzienia, skąd jednak udało mu się ujść do Francyi, gdzie zawiązał stosunki z najwybitniejszymi członkami emigracyi. Rok 1848 zastał go w Paryżu. Nadzieja wojny z Rosyą poruszyła emigracyą i część jej postanowiła podążyć do W. Księstwa Poznańskiego pieszo przez Niemcy. Jak wielkie zaufanie zdołał sobie już wtenczas zjednać Magdziński, dowodem było, że chociaż nie wojskowego obrano przewodnikiem legionu. Ale w Niemczech przetrzymano oddział, z którego puszczano pojedyńczo każdego w drogę. W utworzonej w r. 1848 Lidze polskiej Magdziński zwracał na siebie powszechną uwagę. On też w niej postawił wniosek, aby naród zajął się wdowami i sierotami po poległych rodakach.
Poślubiwszy 1851 r. Józefę z Arendtów, próbował najprzód w Księstwie, a potem w Królestwie ziemiańskiego zawodu. W r. 1863 znów wziął udział w tajnej organizacyi narodowej, po upadku zaś powstania, nie czując się bezpiecznym, powrócił do W. Księstwa Poznańskiego i osiadł w Bydgoszczy, oddając się sprawom społecznym. W r. 1873
- ↑ Giller A. Historya powstania narodu polskiego. IV, 64.
