„A teraz po owej pięknej reformie z r. 1873 było w roku szkólnym 1881/82 na 6479 uczniów tylko
„Liczba więc katolickich Polaków cofnęła się o 540, liczba zaś ewangielickich Niemców podniosła się o 196.”
„Obrazek szczegółowy:
„Gimnazyum ś. Maryi Magdaleny liczyło przed zaprowadzeniem języka niemieckiego jako wykładowego 601 Polaków wraz z 11 katolikami Niemcami, z ewangielikami Niemcami i 22 żydami. Dziś liczy to samo gimnazyum tylko 335 katolików i Polaków, 132 ewangielików i 151 żydów. Liczba Polaków zmniejszyła się o 90 procent!
„Skutkiem rozporządzeń ministra Falka cała generacya młodzieży gimnazyalnej nie pobiera od lat 10 wcale nauki religii ś. Dopiero od roku raczyła łaskawie rejencya zaprowadzić w dwóch gimnazyach w wyższych klasach naukę religii w niemieckim języku, w niższych atoli nauka ta zupełnie się nie odbywa. Religijna kontrola uczniów nie istnieje wcale, dziesięcioletnim chłopcom pozostawia się u nas wolność filozofów.”
„Czyż można się dziwić, że nawet wśród tak pobożnej ludności, jaką w przeważnej części jest jeszcze ludność polska, odgrywają się w tak zaniedbanych gimnazyach jak np. w Ostrowie krwawe dramaty, gdzie prymaner zastrzelił się z powodu swej kochanki? To stało się przed dwoma miesiącami, a pod wrażeniem świeżej zbrodni, mniej więcej przed dwoma tygodniami, przy pogrzebie jedenastoletniego chłopa odśpiewał nad jego grobem chór gimnazyastów pod kierownictwem technicznego nauczyciela pieśń zaiste bardzo stosowną Integer vitae i to ze zwrotką: Dulce loquentem Lologen amabo, dulce ridentem!”
„To są symptomata życia religijnego w gimnazyach. Wywołuje się duchy, których nie będzie można odpędzić.”
„Co się tyczy seminaryów nauczycielskich, to tylko na najniższych stopniach jest język polski wykładowym w religii i w polskiem i to tylko fakultatywnie, tak, że katolicy
