Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/221

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wolski, ze strony Tygodnika Katolickiego epitety nihilisty moskiewskiego, przybłędy, ręki wprawnej do robót podziemnych, obcego człowieka, kwintanera, nie umiejącego pisać.

Towarzystwo Pomocy Naukowej dla dziewcząt.

W maju 1871 r. założono w Poznaniu filią Towarzystwa Pomocy Naukowej dla dziewcząt, którego główna Dyrekcya miała stałą siedzibę w Toruniu. Do zakresu działalności owej filii należał wyłącznie Poznań, prowincya zaś i Prusy Zachodniej podlegały samej Dyrekcyi. Do zarządu filii poznańskiej weszły: Bibianna Moraczewska, Leonardowa hr. Kwilecka, profesorowa Mottowa, dr. Matecka, dr. Świderska, Antonina Bronikowska, Paulina Wilkońska, inżynierowa Urbanowska, Anastazya Warnkówna, oraz Franciszek Dobrowolski. W pierwszym roku zapisało się do tego Towarzystwa członków 100, którzy razem wnieśli 150 talarów. Udzielono zaś wsparcia 2 dziewczętom na pensyi wyższej, 3 uczącym się krawiecczyzny, a jednej, sposobiącej się na ochroniarkę.

Pierwsze Elżbietanki w Poznaniu.

Kongregacyą Szarych Sióstr ś. Elżbiety założyły 1842 r. w Nisie na Śląsku cztery panny: Klara Wolf, Matylda Merkert, Marya Merkert i Franciszka Werner celem pielęgnowania chorych po domach prywatnych i po szpitalach, oraz zajmowania się wychowaniem i nauczaniem sierot chrześciańskich. Dwie z nich, Klara i Matylda, w krótkim czasie padły ofiarami swego powołania.
Dnia 4 września 1859 r. udzielił książę-biskup wrocławski Henryk Förster ustawom Sióstr kościelnej aprobaty, a 1887 r. uznała je Stolica Apostolska.
Do Poznania sprowadził pierwsze trzy Elżbietanki, Siostry Edelburgę, Eugenię i Salome, 20 lipca 1871 r. ks. Kessler, prebendarz przy kościele franciszkańskim. Umieszczono je na W. Garbarach w domu pod nr. 49, później