Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nasze rozporządzenie z dnia 11 października 1824 r. o wystawianiu tablic miejscowych z tem nadmienieniem, że, gdzieby się znajdowały jeszcze tablice miejscowe z polskim lub też polskim i niemieckim napisem, takowe w razie potrzebnego ich odnowienia zastąpione być powinny tablicami z niemieckim napisem. Bydgoszcz, 1 października 1859. Król. rejen. Wydział spraw wewnętrznych. Podp. Schubring.
Rozporządzenie to wręcz się sprzeciwiało najwyższej odprawie sejmowej z r. 1841.


Skutkiem przedstawień wikaryusza generalnego i oficyała ks. Zienkiewicza z Gniezna z 24 sierpina 1852 r. i Konsystorza generalnego poznańskiego z 13 października 1852 r., arcybiskup Przyłuski prosił naczelnego prezesa, aby język polski wogóle, a dla władz duchownych i urzędników kościelnych w szczególności jako urzędowy obok niemieckiego przywrócony został.

Atoli władze, powołując się na regulamin z 14 kwietnia 1832 r., zmuszały księży, nie umiejących dostatecznie po niemiecku, do korespondencyi w tym języku. I tak ks. Trepiński, proboszcz w Stawie, w powiecie wrzesińskim, który prowadził urzędową korespondencyę z władzami po polsku, naraz w r. 1853 otrzymał zawezwanie, żeby po niemiecku pisywał, a gdy tego żądania spełnić się wzbraniał, zagrożono mu karą pieniężną porządkową mimo świadectwa Konsystorza arcybiskupiego, że bardzo mu trudno wypisać się po niemiecku. Po kilkoletnich sporach, w ciągu których władze administracyjne upierały się przy swojem, że ks. Trepiński wybornie umie po niemiecku, uległ w końcu i napisał do radcy ziemiańskiego po niemiecku, ale, że w tem piśmie było kilka niezręcznych wyrażeń, skazany został przez sąd powiatowy na grzywny za obrazę urzędnika. Chcąc nowych kar uniknąć, zaczął znów pisywać po polsku, ale radca ziemiański i rejencya znowu zagrozili mu karą, gdyby po niemiecku nie pisał. Ks. Trepiński zwrócił się więc do sejmu z prośbą o opiekę, oświadczając przytem, że nigdy już do żadnej władzy nie będzie pisał po niemiecku.[1]

  1. Ib. II, 201.