Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T1.pdf/153

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gając duchowieństwo i wiernych przed pokusami, dążącemi do obalenia porządku społecznego, i przed podszeptami, „źle myślących” ludzi, napominał do posłuszeństwa dla władzy. List ten bardzo przykre sprawił wrażenie.
Bezpośredniem następstwem powstania było zwinięcie posady namiestnika w Poznaniu. Książę Antoni Radziwiłł osiadł na pewien czas w Cieplicach własności księstwa Clary, których córka miała 1832 roku zaślubić starszego jego syna. „Zdrowie jego było już zachwiane, choć nie dochodził jeszcze do lat 60; zerwanie małżeństwa córki jego Elizy z księciem Wilhelmem pruskim nie było jedynem nieszczęściem, które zraniło jego ojcowskie serce. Pierwej już stracił był dwóch synów, najmłodszego Władysława, na suchoty i drugiego, Ferdynanda, który, pielęgnując chorego kamerdynera, zaraził się tyfusem i umarł. Około 1832 r. on i Eliza poczęli równocześnie chorować; ci, co ich wtedy widzieli, opowiadają, jak księcia Antoniego, zawsze w czamarce i aksamitnej czapce z barankiem, na wózeczku wożono, jak Eliza była już tylko cieniem własnego obrazu.”
Książę Antoni umarł 7 kwietnia 1833 r., mając lat 58, a w jesieni 1834 r. zakończyła żywot jego ukochana córka Eliza „zostawiając po sobie pamięć jasnego anioła, którego niebo na chwilę tylko zapożyczyło tej ziemi.”[1]

Depresya.

W dwa dni po ogłoszeniu listu pasterskiego arcybiskupa Dunina, dnia 9 grudnia 1830 r. przybył do Poznania Flottwell.
Edward Henryk Flottwell, mianowany z prezesa rejencyi Kwidzyńskiej naczelnym prezesem W. Księstwa Poznańskiego, objął nowy swój urząd z silnem postanowieniem niemczenia powierzonego swej pieczy kraju.

W tym celu starał się wedle własnego wyznania[2] w ciągu dziesięcioletniego urzędowania swego:

  1. Wodzicka z Potockich Teresa, Eliza Radziwiłłówna z Wilhelm I. Kraków 1896.
  2. v. Flottwell. Denkschrift über die Verwaltung des Grossherzogtums Posen. Strassburg 1841.