drodze mu było. — Bałdrzychów, wieś nad Nerem, pół mili od Poddębic. Wyrażenie to, jak i wiele tym podobnych, w przyległych tylko okolicach jest znane.” Lip. M. 237; Dar. 116.
Banacka.
I stara Banacka wie, że w niedzielę święto.
Banialuka.
Pleść banialuki. — Wójc. Prz. II. 245; Lip. Str. 111; Kolb. VIII. 281.
Niedorzeczności, brednie, koszałki opałki. — Fantastyczny romans wierszem Hier. Morsztyna p. t. „Historja ucieszna o zacnej królewnie Banialuce,” wydany w Krak. w r. 1650 był powodem do tego przysłowia.
Bankiet.
1 Jednym bankietem dwoje wesele odprawić. — Knap. 313.
2 Kiedy będziesz na bankiecie, język wiele niech nie plecie. — Don. Gr. 8.
3 O taki bankiet nie dbam, gdzie spółsiedzących nie znam. — Knap. 800; Wójc. Przyp. 101; Now. 72; Czel. 417.
Bankietować.
Kto często bankietuje, nie wiele ksiąg zwartuje. — Knap. 376; Ern. 331.
Bańka.
Każda bańka pęknąć musi.
Baraban ob. Bałaban.
Baran.
1 Baran beczy, a wilk drze. — Linde, p. w. Baran.
2 Baran bojaźliwy, choć ma wielkie rogi. — Linde, p. w. Baran.
3 Baranie, nie mąć wodą. — Ryś. cnt. 1; Czel. 350.
Baranie nie mąć wody. Lin; Knap. 9; Ern. 1419.
4 Baranku, trzej się. — Kolb. VIII. 247.
5 Baran wrzeszczy, a wełna na nim trzeszczy. — Rej. Zw.
6 Białe barany biją, bo ich jest więcej.
7 Cały baran a wilk syt zaraz być nie może. — Knap. 55; Czel. 360.
Cały baran (cała koza) i wilk syt niech będzie. Knap. 55; Trotz, p. w. Wilk; Czel. 359; Cały baran a wilk syt być nie może. Trotz, p. w. Wilk.
8 Cichy baranek.
Człowiek to bez zdrady i złości, cichy to baranek. Dykc. II. 168. § Cichy baranek ani bodzie, ani beczy. Pot. Now.
9 Co u pana borana, kiedy owce so. — Feder. II. 351.
10 Cudzy baran kruchy, a swój żylasty. — Now. 13.
11 Często i mały baran czabana wybodzie. — Żegl. I. 15.
I mały baran często czabana wybodzie. Pot. Pocz.
Czaban = gatunek większych baranów.
12 Drży baran, gdy owce strzygą. — Pot. W. Ch.
13 I rachowane barany wilk zjada.
14 Jaki bywa baran, taka na nim wełna. — Rej. Żyw.
15 Jeden o baranie, a drugi o dzbanie.
16 Jeszcze skóra na baranie, a już rzeźnik pije na nię. — Wójc. Prz. II. 193; Czel. 255; Mas. 173.
Skóra na baranie, a chłop pije na nię. Now. 89. Jeszcze skórka na baranie, a już masárz pije na nie. Cinć. 18. Jeszcze skóra na baranie, kuśnierz pije na nię.—Jeszcze wełna na baranie, a już owczarz pije na nię.
17 Kto barana pragnie, niech prosi o jagnię. — Min. Ryt.
18 Kto się czyni barankiem, wilk go zje.
19 Kto się udaje za barana, wilk go capnie, wieczór czy zrana.
20 Mówiwszy po baranie, trzeba też co i po wilku rzec. — Ryś. cnt. 9; Czel. 359.
Mówiwszy (słuchawszy) za baranem, trzeba też co rzec (słyszeć) za wilkiem. Knap. 1034; Wójc. Przyp. 160. Słuchawszy za baranem, trzeba słucbać i za wilkiem. Flor. 20. Słuchawszy za baranem, trzeba też słuchać za wilkiem. Czel. 359; Mas. 350. Słuchawszy za baranem, trzeba wysłuchać i za wilkiem. Now. 88. § Jako powiadają: Mówiąc za wilkiem, mówmy i za baranem. Falib. Dysk. Rzekszy po wilku, czemuż po baranie nie rzec? Pot. Pocz. Trzeba po wilku, rzekszy wprzód po baranie. Pot. Arg.
21 Na postawie baranek, ale lis na myśli. — Rej. Wiz.
22 Nie rad baran na targ, ale musi.
23 Wielkie dziwo: (cuda) baranie rogi!
24 Wie P. Bóg czyj baran, a czyja owca.
25 Wstydzi się baraniego runa, a pnie się do soboli. — Pot. Now.
26 Z jednego barana nigdy dwóch skór nie drą. — Cinć. 40.
27 Znać barana między sobolami.
Baranowo.
Wysoki, jak Baranowska dzwonnica.
„Przy samej granicy powiatów przasnyskiego i ostrołęckiego, w krainie kurpiowskiej, niedaleko głównej rzeki tej krainy Omuluż, leży wielka wieś kościelna Baranowo. Musiała tam być kiedyś bardzo wysoka dzwonnica, bo przed laty 20-tu słyszałem starego kurpia, który, mówiąc o człowieku bardzo wysokiego wzrostu, wyraził się w ten sposób. Czy wyrażenie to dotąd w tamtych stronach jest używane, zapewnić o tym nie mogę. (A. Prawdzic, Koresp. Płocki, 1885. N. 99).
Baranowski.
1 Co może pan Baranowski, tego nie może pan Kozłowski.
2 Co wolno Baranowskiemu, nic wolno Kozłowskiemu.
3 Inszy król, a insza pani Baranowska. —
