Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/166

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

o ile na to szczupłe jego rany pozwalają, najsilniejsze wpływy spółkowe.
Rozwój powyższy, jaki powstał z ruchu spółkowego, świadczy o tem, że Patron Szamarzewski, związawszy się ze Spółką Poznańską ku założeniu Banku Związku, pracował równocześnie w kierunku uspołecznienia organizacji związkowej i dopiął celu, chociaż nie zaraz. Zrazu objęła swym wpływem cały Zarząd związkowy Spółka Poznańska. Ona to, jako tego ruchu ognisko, dostarczała ludzi, którzy w miejsce dawniejszych mieli ująć w swe ręce kierownictwo Związku i przeprowadzić założenie centrali spółkowej. Aczkolwiek wobec siedziby Związku w Poznaniu i bezinteresownej pracy jej członków rozwój taki był zrozumiały, nie był z pewnością demokratyzacją ustroju związkowego, ale stanowił pierwszy ku temu krok. W miejsce dawniejszego absolutyzmu, większego lub mniejszego, a obcemu życiu spółkowemu, stanęła oligarchja, która w chwili krytycznej zaczęła dobierać siły spółkowe zewnątrz swego ciasnego koła i tym sposobem uprawiała grunt związkowy w kierunku demokratyzacji.
Nieco inaczej przedstawiała się sprawa demokratyzacji w stosunku do Banku Związku. Powstał on ze założenia spółkowego, ale prywatnie. Udział Spółek w akcjach był z początku niezdecydowany, owszem liczono się zrazu z przewagą kapitału prywatnego. Wobec tego, chcąc zapewnić mimo to wpływ Spółek na organa bankowe, poczyniono pewne zastrzeżenia co do składu Rady Nadzorczej i co do prawa głosowania akcjonarjuszów. Mianowicie na 9-ciu członków Rady Nadzorczej pochodziło 6-ciu z wyboru Walnego Zebrania akcjonarjuszów, a 3 członków delegował Komitet związkowy ze swego grona. Ograniczenie w głosowaniu polegało zaś na tem, że nikomu z akcjonarjuszów nie było wolno więcej oddać głosów, aniżeli 20. Te zastrzeżenia stały