Strona:Rus Jarema Kusztelan - Ks. Patron Augustyn Szamarzewski.pdf/129

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Załatwienie kwestji podziału władzy wykonawczej mogło było przy takim obrocie sprawy nastąpić tylko drogą kompromisu między Patronem a Komitetem. Naczelna władza wykonawcza nie mogła była przejść wyłącznie w ręce Patrona, ale nie przeszła także w ręce Komitetu. Pozostało przy podziale w zasadzie, ale oddzielny udział Patrona we władzy wykonawczej został stosownie do jego stanowiska należycie uwzględniony i ustawami określony. A więc nie Komitet wyłącznie, jak wprzódy, ale „Patron, łącznie z Komitetem“ stanowi o przyjęciu Spółek do Związku, obraduje nad wnioskami Spółek, układa porządek obrad Sejmików, a Spółki mają prawo żądać rewizji nietylko za pośrednictwem Komitetu, ale wprost od Patrona. W niektórych sprawach otrzymał Patron zupełną niezależność od Komitetu, jak np. w decyzji o swych podróżach spółkowych, które może odbywać stosownie do potrzeby i własnego uznania. W innych atoli sprawach pozostały, jak dawniej w ręku Komitetu pewne prerogatywy. Tak np. obiór Patrona, którego Sejmik potem zatwierdza, i prawo rozstrzygania w razie równości, przyczem głos prezesa decyduje. W tendencji tedy podział władzy wykonawczej nie został usunięty, ale udział Patrona nabrał więcej wobec Komitetu wagi.
Najważniejszą, bo praktyczną stroną reformy, miało być — o ile chodzi o Spółki — zaprowadzenie „instytucji rewizorów“. Pod tym względem na pierwsze miejsce w Związku wybija się Patron. Jemu służy prawo rewidowania wszystkich Spółek, do pomocy zaś ma dodanych 9-ciu rewizorów, wybranych z pośród członków Komitetu i najwybitniejszych członków Zarządów wzorowo prowadzonych Spółek. Tak więc w instytucji rewizorów wywiązał się nowy czynnik z organizacji związkowej, czynnik rzeczywisty, nie tylko formalny, a wychodzący wyraźnie „z ramienia Patronatu“, ale schodzący się rów-