prawa kanonicznego na prawo polskie. Najwięcéj jednak objawił się wpływ ten na pojęcia prawa karnego. Z wyjątkiem przestępstw przeciwko panującemu i państwu, wszystkie inne przestępstwa uważane były za prywatne, a państwo o tyle tylko w przypadku przestępstw takich występowało, o ile zostało do tego przez osobę poszkodowaną wezwane. Kościół zaś pierwszy wprowadził pojęcie przestępstw cięższych „causae criminales”, okładając jedne z nich exkomuniką, a zastrzegając rozgrzeszenie drugich wyższym dostojnikom kościelnym, jak np. biskupom. Dowody na to mieszczą się w uchwałach synodów Polskich; i tak na synodzie Łęczyckim w r. 1285[1] wyrzeczono w c. 27 karę klątwy na porywających ludzi, tak samo jak przedtém już wedle słów téj uchwały podlegali klątwie „publici viarum predones seu piratae”. Nadto w c. 34 postanowiono, aby żydzi rzeczy skradzione, chociażby je kupili, zwracali poprzednim właścicielom. Wreszcie na synodzie Krakowskim z r. 1320[2] (Statuta Nankeri Episcopi) oznaczono cały szereg przestępstw, od których tylko biskup mógł rozgrzeszać. Są tam wyliczone rozmyślne zabójstwa „facto, consilio, precepto, consensu, exhortatione” spowodowane i spełnione, przestępstwa przeciwko naturze, zgwałcenia, podpalenia, fałszerstwa, wreszcie środki na „famosi latrones, qui in itineribus insidiantur et spoliant”; wszystkie te zbrodnie pociągały za sobą „excommunicationem maiorem”. W obec tego trudno przypuścić, ażeby i prawo świeckie przeciwko tym przestępstwom nie występowało i wyjątkowych ustaw przeciwko nim nie ustanowiło. Jednym ze środków przedsięwziętych w celu ukrócenia zbrodni było, jak widzieliśmy, zaprowadzenie urzędu prolokutorów przez Władysława Łokietka i oprawców przez Wacława[3], a jak urzędy te powstanie swoje zawdzięczają wyobrażeniom prawa kanonicznego o przestępstwach, tak téż i w pełnieniu swoich obowiązków na wzorach prawa kanonicznego się opierały. Gdy
