rych się władza policyjna i oskarżycielska (w przeciwstawieniu do sądowniczéj) oprawców w Polsce opierała, z Czech właśnie i z czeskiego prawa zaczerpnięte zostały. O ile bowiem na podstawie źródeł czeskich sądzić możemy, poprawca czeski z naszym oprawcą jedynie tylko pod względem władzy sądowniczéj porównanym być może; o władzy oskarżycielskiéj poprawcy znikąd dowiedzieć się nie mogliśmy. Zresztą jest to bardzo naturalnem. Władzę oskarżycielską posiadał oprawca polski dopiero wtedy, gdy już władzę sądowniczą w znacznéj części utracił, a stało się to po upływie blisko stu lat od panowania Wacława, a więc i domniemanego zaprowadzenia w Polsce oprawców. Nic więc dziwnego, że urzędy te w końcu XIV wieku już znacznie się pomiędzy sobą różniły. Gdy jednak ta władza policyjno-oskarżycielska ani się na podstawie prawa polskiego nie rozwinęła, ani téż z Czech się wywieść nie da, przeto nasuwa się samo przez się pytanie, skąd powstała i jakie pojęcia prawne na jéj początek wpłynęły. O ile sądzić możemy, władza ta oprawców rozwinęła się na tle prawa i procesu kanonicznego.
Już bowiem w XIII wieku objawia się bardzo silnie wpływ prawa kanonicznego w Polsce, do czego się zapewne przyczyniły w znacznéj części liczne synody prowincyjonalne i dyecezyjalne w tym czasie odprawiane[1]. Pominąwszy już sądy boże, tudzież cały system dowodu, a raczéj odwodu z przysięgi oczyszczającéj, (identyczny z systemem panującym podówczas w Europie, a powstałym z połączenia się postępowania prawa germańskiego z kanoniczném)[2], zwrócić musimy uwagę na pojawienie się w procesie polskim kanonicznéj litis contestatio i instytucyi zastępstwa[3]. To dowodzi nam, że nawet w szczegółach widocznym jest wpływ
