dowiedli ci, którzy uprzytomnili sobie dodatnie znaczenie jaźni i chciwie wzięli na się odpowiedzialność, którą nakłada, i ponieśli ofiary bez zmrużenia oka.
Po tym wstępie łatwo mi będzie odpowiedzieć na pytanie, zadane mi raz przez jednego z mych słuchaczy, czy też unicestwienia jaźni nie uważano w Indjach za najwyższy cel ludzkości?
Przedewszystkiem winniśmy pamiętać o tem, że człowiek nigdy nie wyraża swych pojęć z zupełną dokładnością, wyjąwszy sprawy najpospolitsze. Często bardzo słowa ludzkie nie są wogóle językiem, ale poprostu głośną rozmową na migi człowieka niemego. Mogą zaznaczać myśli, ale ich nie wyrażają. Im myśli człowieka żywotniejsze, tem więcej słowa jego domagają się wyjaśnienia opartego o tło całego życia. Ci, którzy starają się uchwycić znaczenie ich z pomocą słownika, tylko w teorji dochodzą do domu, powstrzymują ich bowiem ściany zewnętrzne i nie puszczają w przedsienie. To jest przyczyną, dlaczego nauki naszych największych proroków dają początek uczonym swarom bez końca, kiedy staramy się je zrozumieć, trzymając się słów, zamiast urze-
Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/96
Ta strona została przepisana.
98
R. TAGORE: SĀDHANĀ
