mostem, jeżeli prąd wody nie będzie sprzyjał pływaniu. Rzeczy są tem czem są i chcąc się z niemi obchodzić winniśmy je poznać, poznanie ich zaś możliwe jest dlatego, że życzenie nasze nie jest ich prawem. Poznanie to sprawia nam radość, bowiem poznanie, to jeden ze sposobów znoszenia się z rzeczami, które leżą przed nami; ono je nam przyswaja, a przez to samo rozszerza zakres naszej jaźni.
Co krok wypada nam liczyć się z innymi, niżeśmy sami. Bo tylko w śmierci jesteśmy samotni. Poeta wówczas jest prawdziwym poetą, kiedy własne swoje wyobrażenia i pomysły umie uczynić źródłem radości dla wszystkich ludzi; nie mógłby zaś sprawić tego, gdyby nie rozporządzał środkiem wspólnym mu ze wszystkimi słuchaczami. Ten wspólny język rządzi się własnemi prawami, poeta zaś winien je wykryć i poddać się im; czyniąc tak, staje się prawdziwym i zdobywa nieśmiertelność. Widzimy przeto, że indywidualność człowieka nie jest najwyższą prawdą jego; jest w nim coś, co jest powszechne. Gdyby człowiek miał żyć na takim świecie, gdzie jedynym czynnikiem, z którym się liczyć należy, byłaby
Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/83
Ta strona została przepisana.
85
ZAGADNIENIE ZŁA
