Przejdź do zawartości

Strona:Rabindranath Tagore-Sadhana.djvu/186

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
188
R. TAGORE: SĀDHANĀ

nie istnieje żadna zgoła nieprawda. Nieprawda istnieje niewątpliwie, nie w budowie wszechświata, lecz w naszej władzy pojmowania, jako jej składnik ujemny. Tak samo istnieje brzydota w skoszlawionym wyrazie piękna w życiu i w sztuce naszej, spowodowanym niedoskonałem urzeczywistnieniem przez nas Prawdy. Do pewnego stopnia możemy życie nasze ułożyć wbrew prawu prawdy, które jest w nas i we wszystkiem; podobnie zaś możemy powołać do bytu brzydotę, stawając wpoprzek wiecznemu prawu harmonji, które jest wszędzie.
Przez zmysł prawdy urzeczywistniamy prawo w świecie stworzonym, przez zmysł piękna zaś urzeczywistniamy harmonję we wszechświecie. Uznając prawo w przyrodzie, rozszerzamy przewagę naszą na siły fizyczne i stajemy się potężni; uznając prawo w moralnej przyrodzie naszej, zdobywamy przewagę nad jaźnią i stajemy się wolni. W podobny sposób, im więcej pojmujemy harmonję w życiu fizycznem, tem bardziej życie nasze bierze udział w weselu tworzenia i tem prawdziwiej powszechnym staje się wyraz, jaki dajemy pięknu w sztuce. W miarę jak uświadamiamy sobie harmonje w duszy naszej, tem powszech-