Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/24

– XII –

 Chłopiec Henryk Potter, przy téj maszynie do otwierania i zamykania kurków parowych, wprowadzających parę do cylindra, znudzony taką monotonną pracą, wpadł na myśl szczęśliwą i wynalazł sposób, z pomocą którego same już teraz kurki otwierały się i zamykały, powiązawszy ję bardzo dowcipnie sznurkami z częściami ruchomemi maszyny parowéj, a tym sposobem stał się wynalazcą szybrów czyli stawideł samo-działających. Wynalazek ten w r. 1718 poprawił Brighton.
 W tymże samym czasie Desaguiliers francuz, w Anglii żyjący, zrobił praktyczny użytek z klapy bezpieczeństwa Papina, skutkiem więc takich poprawek, maszyna Newcomen’a stała się teraz bardzo pożyteczną i od tego czasu zaczęto jéj używać w Anglii w kopalniach węgla, do pompowania wody. I w takim stanie utrzymała się maszyna parowa aż do r. 1770, t. j. blizko przez lat 60.
 Przyczyna tego zastoju ducha wynalazczego, spoczywała w braku naukowych pojęć o ciepliku i nieumiejętności zastósowania onego. Ówcześni fizycy zajęci byli elektrycznością, przez co badania nad naturą cieplika i jego użytecznością, zostały zaniedbanemu Nie było nawet żadnego przyrządu do mierzenia cieplika. Dopiero w r. 1714 Gdańszczanin Fahrenheit użył po pierwszy raz rtęci do mierzenia ciepła; zanim w r. 1730 poszedł Réaumur, przyjąwszy inną 80-stopniową podziałkę, a na koniec Celsyusz w r. 1741 wprowadził termometr stustopniowy, używany dziś we wszystkich pracach naukowych. Około r. 1760 Józef Black professor w uniwersytecie Glasgowskim, był pierwszym, który dał poznać teoryę ukrytego czyli utajonego, oraz widzialnego cieplika, tudzież cieplik gatunkowy, i który swą