Strona:Przewodnik praktyczny dla użytku maszynistów (Pietraszek, 1873).pdf/219

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
– 173 –

można dowolnie przecinać przypływ pary do cylindra, wcześniéj albo późniéj jak się nam podoba, czy maszyna naprzód czy téż wstecz postępuje.
We wszystkich takich kierownikach, które w skutek odpowiedniego nastawienia lewaru, działać mogą z ekspansyą zmienną, odbywa się ruch stawidła za pomocą tak zwanéj kulisy, która znowu przy pomocy jednego lub dwóch ekscentryków, robi ruch oscyllacyjny czyli wahadłowy albo posuwisty tam i napowrót. Tego rodzaju kierowniki zmienne nazywają się kierownikami kulisowymi (Coulissensteuerungen; Coulisse de Stefenson).
Kierowniki kulisowe należą niezaprzeczenie do najdowcipniejszych mechanizmów ruchowych, jakie w budownictwie machin napotkać można; przez proste bowiem przestawienie drążka (lewaru) i z nim połączonych pojedyńczych części mechanizmu, nader zresztą prostego pod względem swojéj budowy, otrzymuje się przesunięcie stawidła, przez co maszyna parowa poruszać się może naprzód i w tył z upodobanym stopniem ekspansyi; jest to rezultat o którym inożnaby mniemać, iż tylko za pomocą bardzo skomplikowanego mechanizmu osiągniętym być może. Lecz o ile prostymi są w swójém działaniu kierowniki kulisowe dzisiaj używane, o tyle znów z drugiéj strony, biorąc rzecz teoretycznie, prawo podług którego stawidło swój ruch uskutecznia, pokazuje się nadzwyczajnie zawiłém. Zostawiając jednak teoryą tego prawa uczonym i konstruktorom maszyn, przechodzimy z kolei do opisu strony praktycznej tego ważnego i zarazem ciekawego przyrządu.

63. W jaki sposób działa kierownik kulisowy Stefensona?

Kierownik kulisowy używany jest powszechnie na lokomotywach. Figura 77 przedstawia nam dość dokładne jego urządzenie.