Strona:Poezye Cypriana Norwida.pdf/137

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

SZOŁOM I RAKUZ, zakrywąjąc się w parowie i przylegając do ziemi.
Ciało spalone — kurchan usypany! —

STARZEC I CHÓRY, ciskając piasek i odchodząc.
Z popiołów cała i z kruszyn oręży,
Ziemia krakowska niechże ci nie cięży,
Sławny-nieznany! —




OBJAŚNIENIA.



Znana powieść o Smoku, którego zabił Krak czy Krakus, nieustannie w dziejach prawdziwa, albowiem potykania się takowego z potworem, siady.idą przez wieki; rozmaitemi też sposoby w myśli ludu określana bywa. Jak sobie przeto poradziłem z tak porwaną całością rzeczy? czytelnik sam osądził — dodam wszakże słów kilka ku wyjaśnieniu treści i składowych pierwiastków.

Krak i Krakus nie myślę aby były jednym człowiekiem — pierwszy zda mi się być drugiego ojcem, tak jak zdrobniale Leszki idą po starym Lechu — w czem Kochanowski słusznie wyraża się:

«Jakoby więc (mówi on) od wielkiego jakiegoś Lecha, mniejszy Leszkowie z czasem się pokazali i przodka swego imię jakoby wskrzesili.»

Kraków, nazwisko miasta, jest przymiotnikowem z czwartego przypadku na pytanie kogo? czyj? gród-Krakowy, czyli Kraków.

Rakuz, brat krakusowy, w nazwaniu swem ma pierwiastek filologiczny, przechowany u południowych Słowian.

Szołom pochodzi od słowa ludowego «szołomić.»

Kiempe, jest to nazwisko Skandynawskich błędnych rycerzy, z których to jeden do Olausa króla mówi:

«Wiedz, że w bogi kamienne i drewniane nie wierzę, a z djabłów naigrawam się. Zbiegłem ziemie dalekie: po-