Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/87

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

myśli, że ich kraj zostanie zniszczony i, porzuciwszy wspólne chorągwie, odeszli do domu. Reszta wojska oczekiwała Rzymian pod Sentinum (296); nawet i po odejściu Etrusków, armja ta była liczniejsza od rzymskiej. Pierwszych dni odbywały się tylko drobne utarc na trzeci dzień rozpoczęła się bitwa ogólna. Rzymianie tęgo wytrzymywali atak nieprzyjaciela, przyczem Fabjusz raczej się bronił, Decjusz zaś nacierał. Ale w końcu bitwy ukazał się wyborowy oddział gallicki na rydwanach i wozach, zaprzężonych w konie pancerne. Tu żołnierze Decjusza poczuli trwogę; napróżno wódz ich wzywał i błagał — w strachu panicznym Rzymianie ustępowali. Bitwa zdawała się przegraną.
W tym momencie ostatecznym Decjusz wezwał pontyfeksa Liwjusza, który, jako kapłan legjonów, towarzyszył im w wyprawie. «Pontyfeksie narodu rzymskiego — rzekł mu uroczyście — wygłoś modlitwę ofiarną!» Pontyfeks mówił pocichu, a konsul głosem piorunowym powtarzał jego słowa: «Jowiszu, Marsie, Kwirynie, wszyscy bogowie z wyżyn, którzy panujecie nad nami i nad wrogami, a równie i wy, bogowie krain podziemnych! Dajcie siłę i wytrwanie narodowi rzymskiemu, a na wrogów ześlijcie strach, przerażenie i śmierć! Ja zaś razem z legjonami wrogów i samego siebie składam na ofiarę bogom Tartaru oraz matce-Ziemi!» To rzekłszy, skoczył na konia i rzucił się w szeregi nieprzyjaciół. Natychmiast go otoczyli pod ciosami włóczni nieprzyjacielskich upadł. — «Zwycięstwo jest wasze — zawołał wódz, umierając — gromada wrogów skazana jest na śmierć!» Rzymianie się zatrzymali; głęboka wiara w skuteczność straszliwej modlitwy ofiarnej podwoiła ich siły. Bitwa rozpoczęła się na nowo i zakończyła się całkowitem zwycięstwem Rzymu.
Z obu konsulów przy życiu został tylko Fabjusz: poświęcenie przyjaciela zapewniło mu zwycięstwo. Ale kiedy przybył do Rzymu na czele legjonów, i gdy odprawiono jego tryumf nad związkiem Gallów, Samnitów, Etrusków i Umbrów, zwykłe pieśni rozradowanych żoł-