Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/292

macedońskim, pozostawia niezawisłość, wolność od danin i własne prawodawstwo państwom Koryntu, Fokidy, Lokrydy, Eubei, Tessalji...» i tak dalej, wymieniając długi poczet państw, nad któremi dotychczas ciężyła tak albo inaczej surowa ręka władcy macedońskiego.
 Z zamarłem sercem przysłuchiwała się Hellada tym słowom: to, w imię czego walczył i umarł Demostenes, czego nie mogło dokonać półtora wieku ciągłych wyczerpujących wojen, to nareszcie stało się rzeczywistością! Ludziom już nie były w głowie igrzyska: widzowie rzucili się ku namiotowi Flaminina, zaczęli go zasypywać kwieciem i wstęgami, wszyscy pragnęli dotknąć ręki wodza rzymskiego i usłyszeć jego słowa. Trzy dni, prawie bez przerwy, ciągnęła się ta pielgrzymka, te objawy dziękczynienia, te pozdrowienia. A więc jest na ziemi naród, który prowadzi wojny, nie oszczędzając sił, nie zrażając się niebezpieczeństwami, — o wolność innych ludzi! Który przeprawia się nawet przez morze, dążąc, by na ziemi nie było władzy niesprawiedliwej, by siła szła wszędzie razem z prawem i uczciwością! Samem tem zwiastowaniem herolda wolność została przywrócona wszystkim miastom Grecji i Azji. Gdyby ktoś przewidział to w swojem marzeniu, byłby uważany za śmiałka; ileż dzielności i ile szczęścia należało posiadać, ażeby takie marzenie zamienić w rzeczywistość!
 Kiedy Temistokles po zwycięstwie platejskiem zwracał się do Hellenów, przyznawał z pokorą, że zwycięstwo to nie sobie zawdzięczał, lecz pomocy rodzimych bogów i herosów. Teraz zgromadzeni na Istmie Hellenowie mogli powtórzyć słowa Temistoklesa, lecz do owych rodzimych półbogów winni byli dodać Homera, Eschyla, Sofoklesa, Eurypidesa, Sokratesa, Platona, Fidjasza, Praksytelesa, Zeuksisa, wszystkich mędrców, wszystkich artystów, słowem wszystkich tych, dzięki którym urok Hellady zniewala serca szlachetnych młodzieńców. Od tej chwili działali oni nieraz i przypomnieli się podczas ostatecznego oswobodzenia Grecji, które miało miejsce przed stu laty.