Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/28

Dzięki temu zmienił swoje państwo w największą potęgę Italjii.
 W tym czasie wpływ Grecji wzmagał się wciąż, zarówno w Etrurji, jak i na południu od Lacjum w t. zw. Kampanji, gdzie znajdowała się słynna grecka kolonja Kumy (Cumae). Mówią, że pewnego razu z tego miasta przyszła do Rzymu, do Tarkwinjusza, tajemnicza staruszka i proponowała mu kupno dziewięciu zapisanych zwojów, nie mówiąc, jakiej są treści; zapłaty zażądała bardzo wysokiej; król ze śmiechem odmówił. Wtedy ona rzuciła trzy zwoje w płonący właśnie ogień i za pozostałe sześć zażądała tej samej zapłaty. Król nazwał ją szaloną. Wówczas ona znów trzy zwoje wrzuciła w ogień, ofiarowując królowi trzy pozostałe w tej samej cenie. Natręctwo staruszki zastanowiło Tulljusza i uległ jej żądaniu; wówczas zniknęła, zostawiając w jego rękach trzy tajemnicze zwoje. Okazało się, że były to wyrocznie, napisane greckiemi wierszami, które wskazywały miastu drogi zbawienia w razie nieszczęścia. Tarkwinjusz zrozumiał, że pod postacią staruszki zjawiła mu się dlugowieczna wieszczka Apollina — Sybila (Sibylla) Kumańska.
 Jej zwoje — t. zw. «księgi sybilińskie» — oddał w celu zgłębienia i przechowania kolegjum sakralnemu (sacrorum), które uzyskało takie same znaczenie, jak założone przez Numę kolegjum pontyfików. W razie nieszczęścia zwracano się do niego, a kolegjum na podstawie ksiąg sybilińskich naznaczało te lub inne obrzędy ku czci tych lub innych bogów. Obrzędy te, zarówno jak i bóstwa, były greckie i w ten sposób religja rzymska przybierała coraz bardziej charakter grecki. Głównych rzymskich bogów utożsamiono z greckimi: Jowisza z Zeusem, Junonę z Herą, Minerwę z Palladą Ateną, Wenerę z Afrodytą, Djanę z Artemidą, Cererę z Demetrą, Marsa z Aresem, Merkurego z Hermesem, Wulkana z Hefestem i t. d.
 Aby uświetnić swoje panowagie, Tarkwinjusz, wypełniając jednocześnie ślub swego ojca, upiększył Kapi-