Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/257

(Dôsôn, «mający dać»). Po bitwie pod Sellasją wypadki powołały go na północ, gdzie zmuszony był bronić swego kraju przeciw najazdowi barbarzyńców. Nie zważając na znaczne postępy, poczynione przez chorobę, osobiście wziął udział w bitwie i odniósł świetne zwycięstwo: barbarzyńcy, zostawiwszy wielu zabitych, poddali się. «Piękne zwycięstwo!» krzyknął w zachwycie Antygon; jednocześnie trysnął mu z gardła obfity krwotok — i wnet zakończył życie.
 Śmierć ta wprowadziła wreszcie na tron jego bratanka, Filipa V, człowieka również dzielnego, który jednak ustępował znacznie Dozonowi pod względem rozumu politycznego. On też stał się, jak zobaczymy, celem pierwszych ataków Rzymu.
 W Syrji w tymże czasie zaczął panować dwudziestoletniAntjoch III, nie bez powodu przezwany Wielkim. Bratobójcza wojna jego ojca ze stryjem, o której mówiliśmy wyżej, dawno już się skończyła, ale Syrja wyszła z niej mocno okrojona i poniżona: o stracie prowincji wschodnich, z których utworzyło się królestwo partyjskie Arsakidów, już wiemy, ale nadto przeciw Syrji powstała Mezopotamja, prowincje Azji Mniejszej opanował Pergam, Egipt zaś zajął cale pobrzeże łącznie z przystanią antjochejską Seleukją, tak iż państwo Seleukidów, niegdyś najznaczniejsze, stało się teraz najmniejszem z krajów hellenistycznych. Odrodzenie swe Syrja zawdzięcza właśnie Antjochowi. Szybko, gwałtownym atakiem zgniótł on powstanie Mezopotamji, odparł Pergam i Egipt i zmusił nawet prowincje wschodnie, które się oderwały, do uznania jego najwyższej władzy. Wprawdzie, skoro tylko Antjoch odszedł, zbuntowane państwa ogłosiły ponownie swą samodzielność, ale bądź co bądź, położenie, jakie było przed bratobójczą wojną, zostało przywrócone, co przy ówczesnych warunkach było wynikiem najlepszym z możliwych do osiągnięcia. Państwo Seleukidów stało się ponownie potęgą, z którą trzeba się było liczyć.
 Powodzeniom Antjocha sprzyjała ta okoliczność, że wkrótce po jego wstąpieniu na tron umarł w Egipcie zna-