Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/207

Nilu — papyrus, który dał swe imię papierowi w językach nowoczesnych. W owych czasach z papyrusu nie robiono wielkich tomów, aby umieszczać je na pólkach, lecz zwitki, które po kilka przechowywano w t. zw. «skriniach», naczyniach formy cylindrycznej. Bibljoteka więc była mało podobną do naszych, i półki w szafach były zapełnione setkami i tysiącami walców.
 Jednakże Muzy były opiekunkami poezji, więc uczeni z Muzeum byli równocześnie w znacznym stopniu poetami. Ale jacyż to byli poeci? Epos było im zakazane, współzawodnictwo z Homerem uważano za grzeszną zarozumiałość, i Apollonjusz z Rodosu, który napisał przechowany do naszych czasów poemat «Argonautika», wywołał przeciwko sobie ogromne wzburzenie. Prędzej można było próbować szczęścia w tragedji: po śmierci Sofoklesa i Eurypidesa nie bez sławy rozwijała się ona w. ciągu IV w. w Atenach, obecnie zaś przeniosła się do Aleksandrji, gdzie ją reprezentowała t. zw. «plejada tragiczna» (t. j. «siedmiogwiazd» ze względu na liczbę poetów); my niestety o niej nic nie wiemy. Komedja nie rozwinęła się: wiemy już, że Ptolemeuszowi nie udało się sprowadzić do Aleksandrji wiernego swym Atenom Menandra.
 Nie; mówiąc o poezji aleksandryjskiej, lub o «aleksandryniźmie, » mieliśmy co innego na myśli. Biorąc pod uwagę formę zewnętrzną, będzie to epillion, czyli maleńkie epos; albo też elegja, znana już nam co do formy, lecz silnie zmieniona pod względem treści; lub idylla (eidyllion), właściwie wiersz mieszany lecz z górującem dążeniem do opisu życia pasterzy i życia wiejskiego wogóle; albo wreszcie epigramat — ten teraz dopiero odzyskuje swój właściwy dowcip i staje się najbardziej żywotnym rodzajem tej poezji, któremu sądzone było przetrwać jej upadek w następnej epoce rzymskiej. Lecz dla aleksandrynizmu szczególnie charakterystyczny jest jego duch. Jest to przedewszystkiem poezja naukowa, co jest zupełnie zrozumiałe, gdyż poeci byli również uczonymi. Uczoność polegała na stylu wyszukanym, pełnym