Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/278

tynia Apollina, jeszcze dalej — stara «orchestra», i obok niej posągi obu tyranobójcow. Warto się tu zatrzymać! Na tej orchestrze za czasów Pizystrata odbywały się przedstawienia dramatyczne, tu więc występowal Tespis. Lud siedział lub stał na zboczu dwu zaczynających się tu pagórków, Kolonu — przy placu — i Areopagu; lecz chłopcy woleli wdrapywać się na rosnącą tu czarną topolę. Teraz to wszystko zostało zapomniane; przedstawienia przeniesiono do teatru Dyoniza, orchestrę zajęły sklepy księgarskie, i tylko czarna topola przypomina o przeszlości. Co się zaś tyczy obu tyranobójców, jest to rzeżba Krytjosa i Nezjota, wzniesiona lat sześćdziesiąt temu; dawniejsza, dzieło najstarszego rzeźbiarza ateńskiego Antenora, została wywieziona przez Persów przy ich odwrocie. Lecz nam i ta nowa wydaje się dosyć stara; widać, jak daleko naprzód posunął rzeźbę Fidjasz.
 Zanim pożegnamy się z agorą, rzucamy na nią ostatnie spojrzenie. Jak ladnie! Grupy drzew — posadzone przez Kimona — między niemi posągi, kapliczki, wodotryski, oltarze. Na jeden z tych ostatnich Artemidor zwraca nam uwagę: jest to oltarz Miłosierdzia. „Tu niegdyś dzieci Heraklesa, prześladowani po śmierci ojca przez tyrana Eurysteusza, siedziały w charakterze blagalników, a królowie ateńscy, synowie Tezeusza, uszanowali ich prośbę i ocalili je od tyrana. Ilu innych błagalników było od tego czasu! Tak, prawdę powiedział o nas Perykles: zdobywamy przyjaciół nie przez żądanie dobrodziejstw, lecz przez ich wyświadczanie”. Wszędzie błądzą nasze spojrzenia i zatrzymują się nareszcie na surowej ścianie Akropolu. Nad nią wznosi się olbrzymi spiżowy posąg Pallady, dzielo Fidjasza — Pallady-Wojowniczki, Pallady-Obronicielki, z włócznią wysoko podniesioną i lśniącą w promieniach słońca.
 — Lecz gdzie — pytamy — jest rynek i jego przekupnie?
 — Stąd go nie widać, gdyż zasłaniają go kolumnady, lecz wejdźmy wyżej.
 Wchodzimy na skalę Areopagu. Bogowie, jakiż barwny, żywy widok! Plac z trzech stron otoczony straganami, —