Strona:PL Xenophon - Sympozjon oraz wybór z pism.djvu/63

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

więcej poszanowania i wstydu mają przed tymi, których najbardziej pożądają. Bardzo niemądrze postępują ci, co nie wybierają pięknych wodzami. Ja przynajmniej za Klejnjaszem poszedłbym w ogień, a wiem, że i wy za mną. Więc rzuć, Sokratesie, wątpliwości, czy moja piękność jakąś korzyść ludziom przyniesie. A nawet nie należy mniej cenić piękności, że niby zbyt szybko przekwita. Bo nietylko chłopak może być pięknym, ale także i młodzian, i mężczyzna w sile wieku, i starzec. Na talloforów[1] wybiera się dla Ateny pięknych starców, — widocznie piękność to przymiot, który każdemu wiekowi towarzyszyć może. A jeśli prawdą jest, że przyjemność stanowi uzyskać od kogoś z dobrej woli, czego się pragnie, to z pewnością i teraz, choćbym nie rzekł ni słowa, prędzejbym ja skłonił tego chłopca i dziewczynę do pocałowania mnie, niż ty, Sokratesie, długą mądrą mową».
«Jakto? — przerwał Sokrates, — czy ta głośna przechwałka ma znaczyć, żeś niby piękniejszy, niż ja?»
«Na Zeusa, tak — odrzekł Krytobul, — chyba że byłbym najbrzydszym ze wszystkich sylenów[2] w dramacie satyrowym[3] (Sokrates przypadkowo był w samej rzeczy do nich podobny).

«Dobrze — powiedział Sokrates, — pamiętaj, że musimy dać rozsądzić nasz spór o piękność, gdy się wyczerpie cała rozmowa, a niech nas rozsądzi nie Aleksander,[4] syn Priama, lecz

  1. Thalloforoi znaczy: «niosący gałązki oliwne». Podczas uroczystości Panatenajów (p. obj. 1 na str. 1) otwierali procesję starcy, niosący w rękach gałązki oliwne. Drzewo oliwne było poświęcone Atenie, która je stworzyła, by niem obdarzyć Attykę, stanowiącą przedmiot jej szczególnej opieki i troski.
  2. Sylenowie należą do bóstw niższego rzędu, tak samo jak np. nimfy. Archaiczna sztuka grecka przedstawiała ich w postaci ludzkiej ale z końskiemi uszyma, kopytami (w Atenach nawet z całą nogą końską) i ogonem. Sztuka klasycznej epoki przedstawia Sylena jako starca z łysą głową, wyłupiastemi oczyma, grubemi wargami i płaskim zadartym nosem. Podobny wygląd miał Sokrates. Do sylena Marsjasza przyrównywa Sokratesa Platon w swem Sympozjon (rozdz. 32). Młodsi Sylenowie zwą się satyrami.
  3. W dramacie satyrowym występował chór, przedstawiający satyrów, i stąd ta nazwa, nie mająca nic wspólnego z łacińską satyrą. Przodownikiem chóru był Sylen, wychowawca Bakchusa, zwany «ojcem satyrów». Treść dramatu jest wesoła. Dawano ten dramat po przedstawieniu trzech tragedyj.
  4. Aleksander czyli Parys. Znany jest sąd Parysa, rozstrzygający spór o piękność między trzema bęginiami: Herą, Ateną i Afrodytą.