Strona:PL Wrzesień - Lord Byron.djvu/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wie tylko siebie — i siebie tylko malował. Ale w taki sposób postawiwszy zadanie poezyi (więc życia) — wskazał każdemu człowiekowi jako zadanie życia — rozwijanie samego siebie: zda się, jakoby mówił do wszystkich ludzi, aby dążyli do wyzwolenia swego ducha z więzów czasu, otoczenia, społeczności.
Jest to zasada indywidualizmu (osobnikowości), która w piśmiennictwie przezwaną została romantyzmem.
Byron zatem zapoczątkował jednocześnie trzy rzeczy: 1) poezyę romantyczną; 2) indywidualizm w sztuce i w życiu; 3) pewien typ ludzki, który nazwiemy Czajld-Haroldem, od imienia pierwszego bohatera jego poezyi.
Wszystkie te zjawiska trwają do naszych czasów. Pomimo różnych wahań (realizm, naturalizm, parnas, symbolizm) — poezya aż do naszych czasów jest romantyczną. Zasada indywidualizmu — pomimo licznych zaprzeczeń ze strony tych, którzy na pierwszem miejscu stawiają interesa gromady t. j. społeczności, rozwija się nieustannie i kończy (a właściwie nie kończy) na anar-