Strona:PL Witkowski Studya nad Homerem.pdf/75

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

W dalszym ciągu Shewan zastanawia się kolejno nad różnymi άπαξ λεγόμενα. Może słusznie broni przydomku Ateny ληίτις (w. 460). Przyjmowano, że wyraz ten stoi zamiast άγελείν. Shewan zapytuje, czy to rzeczywiście są synonimy i powiada, że pochodzenie i znaczenie tych epitetów jest niepewne. Zachodzi pytanie, czy w άγελείν nie tkwi raczej λαός niż λεία. Może słusznie broni dalej έπιδιφριάς (w. 475), powołując się na to, że nie wiadomo, czy to jest synonim do άντυξ. Σαυρωτήρ (w. 153) również może nie jest równoznacznem z ούρίαΧος, jak przyjmowano. Obronił, zdaje się, Shewan z pomiędzy άπαξ λεγόμενα wyrazy: διοπτεύω (w. 451) i πευκεδανός (w. 8; str. 65). Trzy razy spotykamy w Κ niezwykłe φύξις ‘ucieczka’. Wyraz φυγή, któregobyśmy oczekiwali, nie występuje wcale w Iliadzie, a tylko dwa razy w Odyssei. φύξις nie pojawia się wprawdzie poza Doloneją u Homera, ale mamy u niego φύξηλις i φύξιμος. (Czy ta obrona wystarcza?). Co do άντιτορέω (w. 267, także Ε 337) i άηθέσσω (w. 493), to słusznie zdaje się ich bronić Shewan (str. 64) tem, że u Homera treść nie przedstawiała gdzieindziej sposobności do użycia tych wyrazów. Podobnie broni wyrazu δυσωρέω (w. 183). Co do έκτάδιος (w. 134, χλαίνα έκταδίν), Shewan uważa znaczenie tego przymiotnika za niecałkiem jasne, a wiersz 466 z zupełnie niezwykłem δέελος (= δήλος) za popsuty (!). δέελος jest formą bardzo uderzającą; δήλος jako nazwa wyspy jest przecież formą prastarą; ponieważ jednak etymologia wyrazu jest niejasna, wyraz ten trzeba zostawić w zawieszeniu (por. εύδείελος β 167). έπιτρέπω ma w w. 59 i 79 niezwykłe znaczenia (‘zaufać’; ‘folgować’); Shewan powoływa się na to (str. 57), że wyraz ten ma w w. 116 i 421 znaczenie zwykłe; argument ten nie wystarcza dla obrony znaczeń niezwykłych. — έσχάρη (w. 418) tylko w Κ występuje o ognisku obozowem (zwykle o niem πύρ). – Tylko w Κ znajdujemy: έγρηγορτί (w. 182), med. φυλάσσομαι (w. 188), red. Aor. II. med. πεπίθοιθ (w. 204; Act. się pojawia), φαινομαι w znaczeniu ‘występuję naprzód, zgłaszam się’ (w. 236) i i. Tylko w Κ Odysseusz ma przydomek τλήμων (zresztą πολύτλας, ταλασίφρων).
Wywody Shewana o άπαξ λεγόμενα zwracają uwagę na dotychczasowe traktowanie tej kwestyi. Było ono niemetodyczne. Shewan wszedł tu na właściwą drogę, ale tylko częściowo. Wykazuje on, że niejednego wyrazu nie można było użyć w innych miejscach Homera, bo gdzieindziej nie nastręczała się sposobność do jego użycia, albo wyraz pewien musiał być użyty, bo synonim