Strona:PL Wagner - Sztuka i rewolucya.pdf/66

śliśmy z tego, że Beethoven obdarzył muzykę męską, samodzielną siłą poetycką? Zadajcie to pytanie nędznym karykaturom waszych teatrów, karczemnym komunałom waszej muzyki operowej, a otrzymacie odpowiedź! Czyż zresztą potrzebujecie o to pytać? O nie! wszak wiecie o tem bardzo dobrze, wszak niczego innego nie żądacie, a tylko udajecie, jakobyście nie wiedzieli!
 Czemże jest więc wasza sztuka, czem jest wasz dramat?
 Rewolucya lutowa odebrała teatrom paryskim subwencyę rządową, wielu z nich groziła ruina. Po dniach lipcowych, Cavaignac, któremu powierzono utrzymanie porządku społecznego, przyszedł teatrom z pomocą i żądał dla nich subwencyi. A dlaczego? Bo upadek teatru zwiększył by brak zarobku i pomnożył proletaryat. A więc tylko taki interes łączy państwo z teatrem. Ono widzi w teatrze zakład przemysłowy, a obok tego także skuteczny środek gaszący ducha oraz hamujący ruchy społeczne i groźną żywość rozgorączkowanych umysłów, które w najgłębszym nawet pesymizmie szukają sposobów odrodzenia znieprawionej natury ludzkiej, chociażby kosztem istnienia naszych wielce celowych instytucyi teatralnych!