Strona:PL Tripplin-Hygiena polska Tom 1.pdf/229

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
222 ZWIERZĘTAA.

strefach. Dla tego téż wysokie góry stref południowych, zaludnione są roślinami, zwykle tylko w południowych krajach[1] spotykanemi [2].
Tenże sam stosunek wzajemności i zależności zachodzi pomiędzy zwierzęciem a krajem, w którym mu najłatwiéj żyć i mnożyć się. Jeżeli zważymy wpływ wywarty przez klimat na zwierzęta, widać że i one są rozdzielone na różnych częściach globu według właściwéj organizacyi swojéj. Każda strefa globu naszego ma swoje właściwe zwierzęta, mianowicie się to wykazuje w różnorodności zwierząt ssących; a jednakże jakaż ogromna różnica pomiędzy zwierzętami czworonożnemi zamieszkującemi strefę biegunową, zimną, umiarkowaną, zwrotnikową i równikową; taka różnica jak pomiędzy niedźwiedziem białym, reniferem, łosiem, zającem, małpą i armandyllem.

Człowiek w swoich stosunkach z zewnętrznym światem, może być porównanym do roślin i do zwierząt, ale tylko do pewnego punktu; nie trzeba bowiem zapominać, że człowiek dzięki swéj wyższéj organizacyi, posiada siłę wyjątkową, jemu tylko właściwą, jemu należącą się: siłę woli kierowaną przez rozum, i która jeżeli jest dobrze użytą, rozpościera panowa-

  1. Przypis własny Wikiźródeł Z kontekstu wywodu autora, a także z następującego dalej przypisu, wynika, że w miejscu tym powinno być – w północnych krajach.
  2. Nie raz w ciągu naszych „Wspomnień z podróży“ zwracaliśmy na to zjawisko uwagę czytelników. Florę polską znaleźliśmy na stopach Sierry Nevada i Atlasu; w tych dalekich od naszéj kolebki krajach witały nas sosny, świerki i jodły a nawet kosodrzewina rosnąca u nas tylko na szczytach Karpatskich i na Babiéj Górze.