łatwym jest do odgadnienia – uśmiech wiecznego wahania się ma na ustach nieśmiertelny Hamlet – a kiedy gra go Devrient [1] czy Wagner, [2] wedle nas, pierwszy mistrz w tej roli, uśmiech ten nie schodzi mu z ust, nawet w chwili, kiedy nad modlącym się ojczymem zbrodniarzem staje z mieczem i powiada sobie, że go teraz nie zbije, bo dusza modląca się mogłaby pójść do nieba, że go woli zabić w chwili jakiej grzesznej, by poszedł na samo dno piekieł, i z tem odchodzi – znać nawet w tym obrazie pozornej zemsty wahanie, gdzie Hamlet łudzi sam, siebie, bo go nie stać na energię zgładzenia tyrana – i dopiero w ostatniej chwili, ten człowiek, (który jest obrazem wiekuistym, jak osłabia charakter najpotężniejszy z natury despotyczne wychowanie), bije się sardenapalicznie i jak lew umiera, przekazując swój testament przyszłym pokoleniom o jaśniejszej doli…. Wyraz twarzy kobiety wiejskiej, oddaje u nas ceniona p. Aszperger, że wspomniemy tylko o roli matki Balladyny, Joanny, kobiety z gminu, a nade wszystko wieśniaczki w liście żelaznym p. Małeckiego, – – że już nie powiemy nic o jej rolach takiej potęgi, jak Deborah lub Waryatka – gdyby p. Aszperger [3] była poszła drogą Dawisona, [4] byłaby dziś szczęśliwą rywalką pani Bulioskiej i Janauszek, – ale zasługą jej będzie zawsze, że jako Polka pozostała wierną scenie ojczystej.
- ↑
Devrient - ba, ale który, bo była to liczna rodzina aktorsko-teatralno-operowa, patrz artykuły w niemieckiej i angielskiej wersji Wikipedii. Być może Gustaw Emil Devrient, ze względu na jego repertuar, zwłaszcza rolę Hamleta; patrz artykuły w niemieckiej i angielskiej wersji Wikipedii.
- ↑ Joseph Wagner - ur. w r. 1818 albo 1819, zm. 1870, austriacki aktor; - patrz zdjęcie w roli Hamleta w Wikimedia Commons
- ↑ Aszperger - nazwisko wielu aktorek polskich, m.in. Kazimiery (1818-1852) i Anieli z Kamińskich (1815-1902) o którą autorowi zapewne chodzi, znanej z ról Ofelii w „Hamlecie” W. Shakespeare’a, tytułowej w „Marii Stuart” J. Słowackiego i Anieli w „Ślubach Panieńskich” Aleksandra Fredry. Aniela z Kamińskich Aszpergerowa - patrz artykuł w Wikipedii.
- ↑ Bogumił Dawison - aktor wywodzący się z rodziny żydowskiej mieszkającej w Warszawie, pierwsze kroki aktorskie stawiał we Lwowie, następnie grał w Hamburgu, Wiedniu i Dreźnie, tam też zmarł, stąd uważany za aktora niemieckiego. Wsławił się zwłaszcza grą w dramatach szekspirowskich; patrz artykuł w niemieckiej i angielskiej wersji Wikipedii.
