Strona:PL Smolka O zaginionej tragedyi Owidyusza.pdf/19

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

się w duszy, czy ma z zemsty zamordować swe dzieci czy nie. Do tego zdania, że są to raczej słowa Medei, zdaje się skłaniać Fryderyk Leo w cytowanem dziele w rozdziale p. t. „De exemplaribus Graecis“. Charakterystycznem jest zresztą, że sam Ribbeck, który w artykule p. t. „Ovids Medea“, pisanym w roku 1875 waha się, komu przypisać słowa Owidyuszowe i wreszcie decyduje się włożyć je w usta Glauki, w r. 1900 w swej: „Geschichte der römischen Dichtung“ przypisuje już powyższe słowa Medei.
W tym wyżej przytoczonym wierszu zasługuje na uwagę wyrażenie: „plena deo“. Otóż wyrażenie to zachodziło w jednym niezachowanym dziś wierszu Wergilego. Ale wyrażenie to zdobyło sobie w kole retorów wyliczonych u Seneki, taką wziętość, że — jak pisze Seneka[1] — posługiwali się niem mowcy, używając go już to żartobliwie już też mimowolnie, bez względu na to, czy się ono nadawało do tematu mowy, czy nie. Otóż nawiązując do tego wyrażenia Wergiliuszowego, któreto wyrażenie — jak poświadcza Gallio[2] — bardzo się Owidyuszowi podobało, pisał i Owidyusz w „Medei“: „Feror huc illuc, vae, plena deo“[3].
W jakich miejscach tragedyi zaginionej znajdowały się oba cytowane wiersze – trudno dziś na pewne rozstrzygnąć. Toteż, o ile chodzi nam o kompozycyą i treść tragedyi nie mają te wiersze dla nas wielkiego znaczenia. Natomiast ważne są one dla nas o tyle, iż rzucają poniekąd światło na charakter Medei, a poniekąd i na metryczną budowę zaginionej tragedyi.

2. Niezmiernie ważną, a nawet najważniejszą podstawę dla rekonstrukcyi omawianej tragedyi stanowi zachowany nam jako dwunasty w zbiorze Heroid list Medei do Jazona. Ze względu na jego ważność musimy go poddać dokładnej analizie. Ważność tego źródła podnoszą i Schantz i Ribbeck w cytowanych artykułach o „Medei“. I tak Schantz[4] pisze co następuje: „Mehr (als zwei erhaltene Verse) hilft uns der Brief der Medea an Jason, da es höchst wahrscheinlich ist, dass der

  1. Sucas. III. 6.
  2. U Seneki Suas. III. 5.
  3. Por. Ribbeck: „Ovids Medea“.
  4. VIII. B. II. Th. I. H. p. 161—162.