Strona:PL Samuel Dickstein - Pojęcia i metody matematyki.djvu/119

    Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
    Ta strona została przepisana.

    Z równania wreszcie

    (-b)c = -b c

    gdy w niém napiszemy -c zamiast c, otrzymamy

    (-b)(-c) = -b(-c) = -(-bc) = bc.

    Tym sposobem prawidło znaków w mnożeniu jest wynikiem określeń formalnych teoryi działań.
    Prawidło znaków w dzieleniu wynika bezpośrednio z prawidła znaków w mnożeniu.
    Powyższy wywód stosuje si oczywiście nietylko do liczb ujemnych całkowitych ale i do liczb ujemnych ułamkowych, jeżeli liczby ułamkowe wprowadzimy na podstawie teoryi, wyłożonej w rozdziale poprzedzającym.
    Kronecker podał o teoryi liczb ujemnych krótką uwagę polegającą na tém, że równość taką, jak np.

    7 - 9 = 3 - 5

    można zastąpić kongruencyą

    7 + 9x = 3 + 5x (mod x + 1),

    gdzie “nieoznaczona„ x zastępuje jednostkę -1. Kongruencya ta ma treść szerszą od poprzedniéj równości, bo dla każdéj liczby całkowitej x wyrażenia 7 + 9x i 3 + 5x, przy podzieleniu przez x + 1, dają reszty równe. Przy dołączeniu warunku x + 1 = 0, kongruencya przechodzi na równość i otrzymujemy liczby ujemne. Teorya liczb ujemnych wypływa przeto z teoryi kongruencyj powyższego kształtu.
    W myśl tej uwagi Kroneckera, możemy z łatwością wyrazić wzory główne, odnoszące się do działań nad liczbami ujemnemi, pod nową postacią. Przedewszystkiém liczby ujemne

    -1, -2, -3, . . .

    możemy nastąpić wyrażeniami

    x, 2x, 3x, . . .

    gdzie x jest liczbą “nieoznaczoną„. Równania

    a + (-c) = a - c, a + c = a - (-c)

    możemy zastąpić kongruencyami

    a + cx = a - c (mod x + 1), a + c = a - cx (mod x + 1)