Strona:PL Samuel Dickstein - Pojęcia i metody matematyki.djvu/080

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
10. ∆(a, cm) = ∇(a, c); ∆(a, c) = ∇(a, cm).

Dotąd badaliśmy własności działań, oparte na prawie łączności; teraz zbadajmy wnioski, jakie wynikną z założenia, że działania proste ulegają prawu przemienności, które wyraża się wzorem

11. ∆(a, b) = ∆(b, a).

Przy takiém założeniu, wzory 1. 2. 4. przechodzą w następujące.

1′. 1=∆[b, ∇(a, b),] = a.
2′. 1=∇[∆(b, c), b.] = c.
4′. ∆[∇(b, c), a] = ∇[∆(b, a), c]
∇[a, ∆(b, c)] = ∇[∇(a, b), c]
∇[∆(c, a), b] = ∇[a, ∇(b, c)].

Do téj pory uważaliśmy jedno działanie proste ∆ i odpowiadające mu działanie ∇. Przejdźmy teraz do ustanowienia związków między dwoma różnemi działaniami prostemi.
Niechaj będą dwa działania proste i łączne ∆1 i ∆2, połączone ze sobą, następującemi równaniami:

12. 2[∆1(a, b), c] = ∆1[∆2(a, c), ∆2(b, c)],
2[a, ∆1(c, d)] = ∆1[∆2(a, c), ∆2(a, d)],

wyrażającemi prawo rozdzielności. Dowiedziemy, że jedno z tych działań, a mianowicie działanie ∆1, jest przemienne.
W tym celu, w pierwszém z równań 11. zastąpmy c przez ∆1(c, d), w drugiém a przez ∆1(a, b), otrzymamy wtedy

2[∆2(a, b), ∆1(c, d)] = ∆1{∆2[a, ∆1(c, d)], ∆2[b, ∆1(c, d)]}
2[∆1(a, b), ∆1(c, d)] = ∆1{∆2[∆1(a, b), c], ∆2[∆1(a, b), d]}

Z równości pierwszych stron tych wzorów wynika równość stron drugich:

1{∆2[a, ∆1(c, d)], ∆2[b, ∆1(c, d)]} = ∆1{∆2[∆1(a, b), c], ∆2[∆1(a, b), d]}

Przekształcając stronę pierwszą. tego równania przy pomocy pierwszego z równań 11., drugą zaś przy pomocy drugiego z tych równań, otrzymamy

1{∆1[∆2(a, c), ∆2(a, d)], ∆1[∆2(b, c), ∆2(b, d)]}
= ∆1{∆1[∆2(a, c), ∆2(b, c)], ∆1[∆2(a, d), ∆2(b, d)]}.