Strona:PL Samuel Dickstein - Pojęcia i metody matematyki.djvu/045

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
néj sposobem matematycznym, ogłosili J. Delboeuf, Logique algorithmique, Essai sur un système de signes appliqué a la Logique, 1877, i G. Frege, Begriffsschrift, eine der arithmetischen nachgebildete Formelsprache des reinen Denkens; wszakże tylko metody logików angielskich wywalczyły sobie pierwszeństwo przed innemi.

Dzieło Jevonsa p. t. The Principles of science, a 'Treatise on logic and scientific method, 1887 [wydanie drugie] zawiera wykład Logiki formalnéj, zastosowanie téjże do nauki o liczbach, do teoryi kombinacyi, przemian, prawdopodobieństwa, do metod mierzenia, do badań indukcyjnych, do teoryi uogólnień, analogii i klasyfikacyi.
32 E. Schröder, Vorlesungen über die Algebra der Logik [exacte Logik]. Tom I. 1890. Krótki wykład Algebry logicznéj znaleźć można w rozprawie St. Piątkiewicza, Algebra w Logice [Sprawozdanie gimnazyum we Lwowie za rok 1888].
33 Peano wyłożył metodę swoją w następujących rozprawach: Arithmetices principia nova methodo exposita, 1889; Principii di Geometria logicamente esposti, 1889; Les propositions du cinquième livre d'Euclide, réduites en formules [Mathesis, X, 1890, str. 73—74]; Démonstration de l’integrabilité des équations différentielles ordinaires [Mathematische Annalen, XXVII, 1890]. O metodzie téj powziąć można wyobrażenie z następującego treściwego jej przedstawienia:
Znaki, używane w téj metodzie, są następujące:
K oznacza klasę [rozmaitość, mnogość przedmiotów i t. p.], ∪ oznacza spójnik i, ∩ albo, ε znaczy jest, = równa się, ⊃ jest zawarty albo wynika Λ — nic albo niedorzeczność.
Jeżeli a, b, c są K [klasami], to

a ∩ b ∩ c  oznacza:  klasę wspólną klasom a, b, c.
abc to samo co abc.
abc najmniejszą klasę, zawierającą w sobie klasy a,b i c.
a klasę złożoną z elementów nie-a.
x ε a x jest a [należy do klasy a].
x,y ε a x i y należą do klasy a.
a = b klasy a i b są tożsame.
ab klasa a jest zawarta w klasie b, albo każde a jest b.
Λ nic albo klasę “zero„. Tak np. ab = Λ oznacza, że żadne a nie jest b.

Jeżeli a, b, c są zdaniami, to

a ∩ b ∩ c  oznacza:  jednoczesne potwierdzenie zdań a i b;
abc to samo co abc.
abc że przynajmniéj jedno ze zdań a, b, c jest prawdziwe
a zaprzeczenie zdania a. Jeżeli zdanie a zawiera jeden ze znaków ⊃,=,ε, wtedy znak — dogodniéj jest pisać przed temi znakami. Tak np. a —= b piszemy zamiast —(a = b), x — εa zamiast —(xεa) lub xε—a.