Strona:PL Projekt Konstytucji Państwa Polskiego.djvu/024

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
— XX —


Zgodnie z art. 46 projektu Konstytucji skład liczebny członków Senatu ma odpowiadać ⅔ liczby członków Izby Poselskiej. Art. 47 projektu Konstytucji stanowi, iż połowa Senatorów ma pochodzić z wyborów, poczem przepisuje, iż „czwartą część senatorów obieralnych wybierają właściciele większej własności ziemskiej, czwartą organy samorządu miejskiego, właściciele większych przedsiębiorstw przemysłowych, właściciele większych przedsiębiorstw handlowych i wyższe zakłady i instytucje naukowe — w stosunku 6 do 5 do 1 do 4.
Wybory są bezpośrednie i tajne. Wszelako dla organów samorządu miejskiego i wiejskiego może ordynacja wyborcza ustanowić wybory pośrednie“.
Bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom polskim, mieszkającym w państwie przynajmniej od 3 lat, o ile odpowiadają warunkom wymaganym od kandydata do Izby Poselskiej, ukończyli lat 30 i posiadają dowody, że odbywali przynajmniej w ciągu dwu lat wyższe studja akademickie; w kole wyborczym większej własności ziemskiej wymagalne jest ponadto posiadanie conajmniej 1000 morgów ziemi, podlegającej podatkowi na rzecz państwa, lub jednostek samorządnych.
Senatorów dotyczą te same ograniczenia, co i posłów ze względu na zachowanie niezawisłości ich działalności.
Senatorowie są wybierani na lat 10, przyczem co lat 5 połowa Senatu jest odnawiana.
Co do czynnego prawa wyborczego, to uzyskuje się je po ukończeniu lat 25, przyczem w kole większej własności ziemskiej, wymagane jest posiadanie conajmniej od roku w granicach okręgu wyborczego nieruchomości o łącznym obszarze przynajmniej 300 morgów, w kole wielkiego przemysłu — posiadanie przedsiębiorstwa przemysłowego lub górniczego zatrudniającęgo w przeciągu ostatniego roku kalendarzowego conajmniej 50 robotników i urzędników.
Bez względu na ilość zatrudnionych robotników i urzędników, są uprawnione do wyboru towarzystwa akcyjnego, posiadające w granicach państwa polskiego przedsiębiorstwa przemysłowe z wpłaconym kapitałem zakładowym, wynoszącym dowodnie conajmniej 250.000 marek polskich, tudzież osoby posiadające w granicach państwa polskiego przedsiębiorstwa przemysłowe z wpłaconym kapitałem zakładowym, wynoszącym dowodnie conajmniej kwotę 500.000 marek polskich. Wreszcie w kole wielkiego handlu, wyborcą może być tylko osoba posiadająca conaj-