Strona:PL Platon - Fajdros.pdf/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

duchową stolicą Hellady. Owszem: teraz właśnie rozkwitała w całej pełni ich kultura, którą już niedługo miał Aleksander i jego następcy roznieść po krańce współczesnego świata.
Ateny zmieniły się nazewnątrz i wewnątrz.
Zubożały, choć do czci boskiej podniesiony „Demos“, nie może teraz tylu świątyń wznosić, jak za dni Fidjasza. Buduje przeważnie gmachy świeckie, arsenały, doki i stawia napowrót po jedenastu latach przymusowej ruiny długie mury do Pejrajeusu.
RZEŹBA RACZEJ ŚWIECKA I POGŁĘBIONA PSYCHOLOGICZNIE Paryjczyk Skopas opuszcza Ateny i projektuje na zamówienie Sparty wspaniały trójnóg ofiarny na podziękowanie bogom za rzeź Ateńczyków nad Rzeką Kozią. Fidjaszowe, schematyczne, poważne, proste jak kolumny postacie bogów Olympu zaczynają powoli przechodzić do czcigodnej tradycji.
Piękną świątynię Atenie stawia teraz na Peloponezie sprzymierzona ze Spartą Tegea i zamawia u Skopasa owe kręte, rozmodlone czy roztęsknione, w bezmiar zapatrzone rzeźby na jej fronton. Z jego pracowni wychodzi skręcona w szalonym tańcu majnada i alegoryczna grupa trzech postaci: Uroku, Miłości i Tęsknoty. Ten temat musiał mu jakiś sofista poddać, bo ci się równocześnie lubują w tego rodzaju przenośniach i zestawieniach.
Bóstwa jakby odmłodniały i zeszły ze świątyń i placów zamkowych do salonów. Fidjaszow a Atena Dziewica miała blisko dwanaście metrów wzrostu i za trzy miljony złota na sobie; gdyby jego Zeus Ojciec w Olimpji był potrząsnął grzywą, ziemiaby się trzęsła; teraz, w zacisznych wnętrzach prywatnych