Strona:PL Platon - Biesiada.djvu/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

mowy wydawały mi się najbardziej godne pamięci, tych każdą z osobna wam przytoczę.


Najpierw tedy, jak powiedziałem, zaczął Fedrus według opowiadania Arystodema tak mniej więcej swoją mowę:
Eros jest bogiem wielkim i godnym podziwu ludzi i bogów tak z wielu rozmaitych względów jak przedewszystkiem z powodu swojego pochodzenia. Należeć bowiem do najstarszych bogów jest zaszczytnem. Mamy zaś na to następujące dowody. Rodzice Erosa ani nie istnieją, ani nie są wspominani przez żadnego prozaika ani poetę, Hezyod natomiast powiada[1]:

Na początku był Chaos, potem zaś
Ziemia szeroka, bezpieczna zawsze siedziba dla wszystkich, i Eros,

twierdzi więc, że po Chaosie te dwa bóstwa powstały t. j. Ziemia i Eros, Parmenides[2] zaś mówi o sile twórczej:
Najpierwszego ze wszystkich bogów wywołała do życia Erosa. Z Hezyodem zgadza się także Akuzylaus[3]. W ten sposób wszyscy przyznają, że Eros należy do najstarszych bogów.

Będąc najstarszym jest sprawcą największych dla nas dobrodziejstw. Ja przynajmniej nie umiem wzkazać większego dobrodziejstwa, niż dla młodzieńca w pierwszej młodości szlachetnego kochanka, a dla tego ulubieńca. Co bowiem musi przez całe życie prowadzić ludzi, którzy postanowili żyć szlachetnie, tego ani krewni, ani godności ani bogactwo ani nic innego nie podoła tak dobrze wzbudzić jak miłość. A cóż to takiego mam namyśli? Wstyd przed haniebnymi czynami a dążenie do szlachetnych; bez tych dwóch uczuć nie może ani państwo ani pojedynczy człowiek dokonać dzieł wielkich i pięknych. Bo mojem zdaniem, gdyby ktoś

  1. Poeta epiczny grecki z 8 wieku przed Chr. Żył w Beocyi. W. Christ. Gesch. d. gr. Litt. II. A. p. 79. — Wiersz wyjęty jest z jego dzieła p. t. Θεογονία pochodzenie bogów.
  2. Filozof eleacki ur. ok. 520 przed Chr. napisał 2 poematy filozoficzne. 1) περὶ φύσεως, (o naturze), gdzie rozwijał swoją teoryą, jakoby świat powstał z działania nienawiści i miłości na pierwiastki. 2) καθαρμοί (oczyszczenia) dzieło etyczne, gdzie, wychodząc z wiary w wędrówkę dusz, zachęcał obywateli do moralnego życia. (Tenże p. 97).
  3. Logograf z czasów przed wojnami perskiemi. Miał napisać dzieło γενεαλογίαι. Przerobił na prozę dzieła Hezyoda prostując go przy tem (Tenże p. 89. )